Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
tegodobraspołecznego,jakimjestwłaściwystanśrodowiska,uzasadnionapo-
wszechnymprzekonaniemopotrzebiepenalizacjizamachównawartość,nie
jestkwestionowana7.Takjakito,żedążeniedotego,bywielkie,częstotrudno
przeliczalnenapieniądzestraty,jakieponosiśrodowisko,zostałynaprawione,
traktowanejestjakowpełniuzasadnione.Podobnejakuzasadnionewydajesięto,
ażebydoprzywróceniastanupoprzedniegoczynaprawieniawyrządzonychszkód
przyczyniałsięnietylkobezpośrednisprawcanaruszenia,aletakżeitepodmioty,
którychwadliwefunkcjonowaniedotakiegonaruszeniadoprowadziłoalboktóre
ztegobezprawiaodniosłykorzyść.
Przyjęłamtakże,żeuchwalenieustawyoodpowiedzialnościpodmiotów
zbiorowychzaczynyzabronionepodgroźbąkarybyłoinicjatywąprzemyślaną
(należychybauznać,argumentnracjonalnegoustawodawcy”znajdujeswoje
zastosowanienietylkowprocesieustalaniasensuprzepisów,aletakżedotyczy
ocenydecyzjiowprowadzeniudosystemuprawnegookreślonychnorm),służącą
uzupełnieniusystemuochronyprawnejważkichspołeczniewartości,wtymśro-
dowiska,oskutecznyinstrumentumożliwiającypociągnięciedoodpowiedzial-
nościpodmiotówzbiorowychzaczynyskierowaneprzeciwkotymwartościom.
Założyłam,odpowiedzialnośćpodmiotówzbiorowychwpolskimsystemie
ochronyśrodowiskajestjednymzelementówprawnejodpowiedzialności,jaką
ponosićmogąprzedsiębiorcy(sensulargo)zazachowaniawyrządzająceszkodę
wśrodowiskulubnarażającetodobronaniebezpieczeństwowyrządzeniaszko-
dy,żeewentualnenegatywnekonsekwencje,jakiepodmiotygospodarczeponosić
mogąnapodstawieustawyoodpowiedzialnościpodmiotówzbiorowychzaczy-
nyzabronionepodgroźbąkary,będąjeszczejednymzprawnychmechanizmów
utrudniającychczyuniemożliwiającychprowadzeniedziałalnościgospodarczej
bezuwzględnieniazachowaniaistotnychelementówśrodowiskawnienaruszo-
nymstanie,świadomośćzaśmożliwościponiesieniatakiejodpowiedzialności
będziedziałaćpowstrzymującojużnaetapiepodejmowaniadecyzjigospodar-
czych8.Przyczymodpowiedzialnośćokreślonawtejżeustawiebyłabynowym,
nieznanymuprzednioirodzajoworóżnymodtradycyjniewyodrębnionychod-
mianodpowiedzialnościprawnej.Pobocznym,aleistotnymprzecieżproblemem
byłoustalenie,czyinailenowapostaćodpowiedzialnościzostałaskoordynowa-
naztymiodmianami,którebyłyznanewcześniej9.
7Zob.m.in.Komunikatzbadań,CBOS,Warszawa2010,Polacyostanieśrodowiskaizmia-
nachklimatu.Aktualneproblemyiwydarzenia,gdzieprzytoczonowynikibadańzrealizowanych
wdniachod2do9grudnia2009r.Wnioskiwywiedzioneztychorazpoprzednich(zbliżonych
zdaniem)badańsocjologicznychprzedstawionowdalszejczęścipracy.
8KoniecznościuwzględnieniaprzepisówustawyPrawoochronyśrodowiskawprowadzonej
działalnościgospodarczejpoświęconezostałypracezgromadzonewksiążce:J.Ciechanowicz-
-McLean(red.),T.Bojar-Fijałkowski,Prawoochronyśrodowiskajakowarunekprowadzeniadzia-
łalnościgospodarczej,Gdańsk2009.
9Potrzebękoordynacjipomiędzyposzczególnymidziałamiprawnymipodkreślałm.in.
K.Opałek,Problemy„wewnętrznej”i„zewnętrznej”integracjinaukprawnych,KrakowskieStudia