Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
głównieodjejdoświadczeniazależy,czyrezultat(przebiegwykresufunkcji)będziepoprawny.
Wprzypadkurolnictwaprecyzyjnegowartośćhpowinnaodpowiadaćzakresowizmienności
przestrzennejdanejcechyorazplanowanymrozmiaromstrefwydzielanychwobrębiepola.
Zakrestegoparametrupowinienzatemzawieraćsięwprzedziale5-20miwtakichodległoś-
ciachmająbyćmierzonewłaściwościglebylubroślinpodlegająceocenie.Naprzykład,jeżeli
hzostanieprzyjętejakoodległość10m,wówczasprogramkomputerowyprowadzącyobli-
czeniaznajdziewszystkieparypunktówoodległościachmniejszychlubrównych10m.Dla
takokreślonegopodzbioruzostanieobliczonasemiwariancjaiodłożonanaosirzędnych(Y).
Naosiodciętych(X)odłożonazostanieodległośćodpowiadającah=10m.Konsekwentnie
wyznaczonezostanąsemiwariancjedlakolejnychkrotnościh(10,20,30,…,m).Narysunku
1.10wynikitychobliczeńprzedstawiająpunktytworzącesemiwariogrameksperymentalny,
którymożnaopisaćnastępującymwzorem:
γ(h)=—-——S
2N(h)
1
N(h)
α=1
[z(u
α)-z(u
α+h)]2
gdzie:
γ-tosemiwariancja
N-toliczbaparobserwacjiwodległościh
z(u
α)-towartośćcechywjejlokalizacji
z(u
α+h)-towartośćcechywlokalizacjiprzesuniętejowektorh.
Punktysemiwariogramueksperymentalnegosąpodstawądowykreśleniafunkcji
semiwariogramuteoretycznego.Istniejeszeregmożliwychmodeli,którewykorzystująfunkcje:
sferyczne(ang.spherical),wykładnicze(ang.exponential),liniowe(ang.linear)lubgaussowskie
(ang.Gaussian)iinnedoprzedstawieniaprzebieguzmiennościdanejcechy,najlepiejdopaso-
wanegodopunktówsemiwariogramuteoretycznegoorazcechspecyficznychbadanegozjawi-
ska,któremogąbyćznaneekspertowi(np.akceptowanewartościdlawariancjiprzypadkowej).
Funkcjasemiwariogramuteoretycznegocharakteryzujesięnastępującymicechami:
z
wartościąwariancjiprzypadkowej-losowej,tzw.efektsamorodka(ang.nugget
z
z
efect),
zakresem(ang.range),
wartościąprogową(ang.sill).
Odpowiednikianglojęzycznenazwpolskichpodanozewzględunato,żewiększość
narzędzigeostatystycznychstanowiąprogramykomputerowezanglojęzycznyminterfejsem
(np.ArcGISGeostatisticalAnalyst,GS+,SAGA,R).Wkażdymprzypadkuanalizageostatystycz-
naprowadzonazwykorzystaniemsemiwariogramuwymagadobraniaoptymalnychwartości
tychparametrów.
Wartośćwariancjiprzypadkowej(efektsamorodka)danejcechyokreślamiejsce
przecięciawykresufunkcjizosiąY.Miejscetonarysunku1.10oznaczonopunktemCo.Można
jeinterpretowaćjakolosowezróżnicowaniewartościdanejcechywskalipojedynczejpróbki,
którejestcharakterystycznedladanegozjawiskainieskorelowanezodległością.Naprzykład,
wykonującpomiaryodczynugleby,niepowinniśmybyćzaskoczeni,żewbardzobliskichod-
ległościach,np.gdypomiarywykonanesąco1-2m,wartościtejcechyglebymogąróżnić
1.3.ilościoweujęciezmiennościpola(geostatystyka)
49
