Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
MotdelaRédaction
pouvoiretlesavoir,sonttoujourstributairesd’unpointdevue;ellespossèdent
donctoujourssapoétiqueinhérente,cequiestsurtoutvisiblelorsqu’ilestques-
tiondesambitionsimpérialistes,commec’estlecasdel’histoiredebeaucoup
d’îles.
Lointaine,maisenmêmetempsaccessible,perçuesoitcommeuneplace
forte,soitcommeuneprison,l’îlecommeparadigmepermetdejoueravec
descatégoriesd’altéritéetdepériphérie,cequidevientunélémentimportant
lorsqu’onréfléchitsurl’identitédeseshabitants.Rappelonsque,selonBenedict
Anderson(ImaginedCommunities.ReflectionsontheOriginandSpreadofNa-
tionalism,1983),lescommunautéssontimaginéesetleuridentité1entendue
commeunprojet,commeunprocessusintersubjectifréalisédansunesuitede
représentations1sefaitparidentificationavecunterritoireconcretetparl’ex-
clusiondeceuxquin’appartiennentpasàcettecommunauté.D’autrepart,l’in-
ventairedestraitstypiquesdel’insularitécontientlemétissage,lesyncrétisme,
l’hybridation.C’estl’océan,routeàsensmultiples,quiacontribuéàcréerdes
relationsinterculturelles.Auplancultureletlinguistique,maintesîlescolonisées
parlespuissancesoccidentalesontjouélerôledefour(meltingpot)danslequel
lesreprésentantsdestribusetracesdifférentesontélaborélangues,croyanceset
artsyncrétiques,enpuisantdanscequ’ilsavaientapportédeleurspaysd’origine
etdanscequ’ilsontbrasséenfaisantgermerunecultureetunevisiondumonde
inédites.
Lasciencedelaculturemetenrelieflesinterrelationsentrelaculture,
l’espace,lelieuetlepaysage,del’étudedesrelationsentrel’hommeetlanature
(lagéographieculturelleCarlSauer:TheMorphologyofLandscape,1925)à
lacompréhensiondelaculturecommeunsystèmedecodesdanslequell’espace,
lelieuetlepaysagedeviennentsignificatifs(lagéographiehumaniste;Yi-Fu
Tuan:SpaceandPlace:ThePerspectiveofExperience,1977;EdwardRelph:
PlaceandPlacessness,1976).Enadmettantquelagéographieestcréative,c’est-
à-direqu’elleestunoutildanslesrelationsdepouvoiretdedomination,lepré-
sentnuméro10deRomanicaSilesianaencourageàlaréflexionsurlesméta-
phoresdontlepointdedépartestl’île,ainsiquesurlaproductivitédumodèle
del’îledanslediscourslittéraireconcernantlesystèmecolonial/néocolonial/
postcolonialdanssonacceptiongéographico-culturelle.Ilseraittoutaussiinté-
ressantdesedemandersi,plusd’undemisiècleaprèslapremièrevaguedelali-
bérationdesanciennescolonies,ilestpossibledeneplusdécrireleurlittérature
enrecourantauxnotionspostcolonialistes.Ceslittératuresont-ellesdéjàaccédé
dl’èrepost-post-coloniale?
Enprenantenconsidérationquelareprésentationetlepouvoirpossèdentdes
essentielsaspectsgéographiques,maisquecessenss’instituentparvoieinter-
subjective,qu’ilssontsujetsàmodificationsetqu’ilssontdifférentspourchaque
groupe,nousavonsdivisélesarticlesdudossierinsulaireendixcatégoriesthé-
matiques.