Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
problemybadawcze
|
21
iwewszystkim,coodnosisiędoformyliterackiejisposobupisa-
nia(ironia,groteska,dramatotwarty),anastępniewujęciuhistorii
iprzyrody.Powtarzająsięschematywpływówiporównań,nazwiska
najbardziejznanychfilozofówniemieckich,niejestnatomiastzba-
danywpływnaliteraturępolskiegoromantyzmumniejznanych
filozofów,którzysąprzyłączanizewzględunapodobieństwopo-
glądówdobardziejznanych,awięcnaprzykładSchubert,Schleier-
macherczyNovalisdoSchellinga,FeuerbachdoHegla.Powstanie
pewnychschematówwbadaniachnadwpływemfilozofiiniemiec-
kiejnaliteraturępolskąwromantyzmiespowodowałotakżepoja-
wianiesięwwielupracachnazwiskfilozofówniemieckichjako
pewnychskojarzeń,naprzykładprzyużyciusłówWwolność”,czy
Wja”automatyczniepojawiasięnazwiskoFichtego.Istniejąrównież
pewneschematywpodejściudoposzczególnychpoetówromantycz-
nych.Jeżeliposzukujesięwpływówfilozofiiniemieckiejwtwórczo-
ściMickiewiczaiKrasińskiego,podkreślasięjednocześnieich
wielkośćioryginalność.WwypadkuSłowackiegowystępujądwa
skrajnepodejścia:zarzucamusiębluszczowatośćinieudolnepo-
wtarzaniecudzychmyślilubtwierdzi,żeSłowackiNiemcównie
czytałinieznał.Literaturoznawcy,bazującnatychsamychtekstach
ifaktach,wyciągająznichodmiennewnioski.Schematydominują
takżewpracachbadaczyobcych.JaksłuszniezauważaPiotrRogu-
skiwartykuleDiepolnischeunddiedeutscheRomantik37,wwielu
pracachkomparatystycznych,takżenajnowszych,informacjeiopinie
opolskimromantyzmieijegozwiązkachzromantyzmamiwinnych
krajachopierająsięnaprzestarzałychźródłach,naprzykładwymie-
nianejjużksiążceGustavaKarpelesaz1890roku.Niektórzybadacze
obcy(naprzykładMartinKage,A.M.Wagner,A.S.Dmitriev)często
powtarzająjedynieopiniepolskichliteraturoznawców:JuliuszaKlei-
nera,StefanaHarasska,MarianaSzyjkowskiegoiwieluinnych,kie-
rującsięprzekonaniem,żePolacylepiejrozumiejąswojąkulturę.
Rozumieniewpływu
Powstawaniewbadaniachnadwpływaminiemieckiminaroman-
tyzmpolskischematówistereotypów,niechęćdoposzukiwaniawpły-
wówobcych,którychstwierdzenierzekomoumniejszałowartość
