Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kleinera2,CzesławaZgorzelskiego3,IreneuszaOpackiego4,atakże
RolfaFiegutha5.
NiezależnieodkłopotówzcyklemMickiewiczowskichsonetów
wartozastanowićsię,czyistniejejakiśnadrzędnymodelkompozy‑
cjicyklulirycznego,wktórywpisywałybysiętakróżnecykle,jak
dajmynatoTrenyJanaKochanowskiego,Sonetykrymskieiodeskie
Mickiewicza,aleinp.TraktatteologicznyCzesławaMiłosza.Wydaje
się,żenajsensowniejszymrozwiązaniemjestpojęciedynamicznej
koncepcjicykluliterackiego,nietylkooczywiścielirycznego.Cho‑
dzioto,żeniemożnawskazaćtakichwyznaczników,któredałyby
sięuchwycićwkażdymcyklu,awięcinaczejmówiąc,ichobecność
przesądzałabyzawszeouznaniudanejgrupyutworówzacyklczy
teżodmówieniuimtegomiana.Możnawidziećtuanalogiędokwe‑
stiirozumieniapojęćgatunkowych,dawniej—przynajmniejdocza‑
sówpoetykklasycystycznych—definiowanychpoprzezwyliczenie
pewnejgrupystałychcech,którychposiadaniemcharakteryzować
sięmusiałkażdygatunek.Takierozumieniegatunkupozwalałona
wmiaręprecyzyjnąocenękażdegoutworupodwzględemgenolo‑
gicznym,gdyżprzyjrzeniemusięprzezpryzmatściśleokreślonej
wpoetykachnormatywnychlistycechgatunkowychposiadanych
lubnieposiadanychprzezocenianyutwórbyłopodstawąliterackie‑
gowyrokunatematjegodoskonałościiumiejętnościpoetyckich—
wgruncierzeczyrzemieślniczychwtymprzypadku—ichautora.
Definitywnezburzenietakiejwizjiliteraturyprzezpisarzyepo‑
kiromantyzmu,komplikującychwpraktycemaksymalniestruktu‑
rygenologiczneutworówliterackich,zmusiłoteoretykówliteratu‑
ryikrytykównietylkodostosowaniaodmiennychkryteriówich
oceny,aledozupełnieinnegospojrzenianakwestiegenologiczne,
zwłaszczatożsamościgatunkówliterackich.Wypadatuprzypo‑
2J.Kleiner:Mickiewicz.T.1.Lublin1948,s.522.
3C.Zgorzelski:Pielgrzym„wkrainiedostatkówikrasy”.W:Idem:Osztucepoe-
tyckiejMickiewicza.Warszawa1976.
4I.Opacki:Człowiekwsonetachprzełomu.W:Idem:„Wśrodkuniebokręga”.Poezja
romantycznychprzełomów.Katowice1995.
5Zob.m.in.R.Fieguth:Rozpierzchłegałązki:cykliczneiskojarzenioweformykom-
pozycyjnewtwórczościAdamaMickiewicza.Przeł.M.Zieliński.Warszawa2002.
/10/
