Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Romantyzm.street
wnikliwienprzerabiająca”wiekXIX5,przypomina,żewracamydotegostulecia
nieustającozkilkupowodów,apytanieojegokoniecstałosięwręczobsesjąostat-
nichstulatkulturypolskiej6.Czysięskończył?Czyabynapewno?Ajeślitak,to
kiedy?Dlaczegowięcpozostajetakatrakcyjnymnzbioremrekwizytówistruktur
fabularnych,zktórychkorzystaponowoczesnakultura”7?Stawiamypowyższe
pytanianietylkowdebatachnadnaszązbiorowątożsamością,aletakże,lubmoże
przedewszystkim,wkontekścierozważańogranicachnowoczesności8,wierząc,
żepoprzeszłostulatachuwolnimysięodwątpliwości.
Sytuowanierozważańnatematdziewiętnastowiecznościwobeckultury
współczesnejtoważnytropnajnowszychbadańantropologicznych,historycz-
nychisocjologicznych.Matrycedziewiętnastowieczne,nawetjeślinieświado-
mieujawniane,stanowiąpodglebieszerokorozumianejwspółczesności,konse-
kwentniezakreślającwjejobszarzewciążaktualnenapięciaistrefywpływów.To
kluczdozrozumieniakondycjipolskiegospołeczeństwaikulturyodczasuroz-
biorówdoponowoczesności.
Wsymbolicznejstrukturzezbiorowychwyobrażeń(re)dystrybuująsiękano-
nyzachowań,stereotypykomunikacyjne,wzorytożsamościoweiznakinarodo-
wejidentyfikacjizaczerpniętezromantycznegouniwersum,przydatnezwłaszcza
wspołecznychrytuałachitonietylkowmomentachkryzysowych.Powodu-
namilubliponiesięgamy.Tociąglepo(d)ręcznemodelepolskiejformy,za-
pewniająceczęścispołecznościpoczuciebezpieczeństwaorazspełnienie.Kul-
turaniejestbowiemtrwała,aledynamiczna,negocjowanaizależnaodwielu
kontekstów,wktórychsięzarównotworzy,jakiwykorzystuje9.Odwoływanie
sięwżywejpraktycespołecznejdorepetycjiformynieprzeczymożliwościusta-
nowieniapewnejwspólnotyprzeżywaniaiwspólnotydoświadczeńzarazem.Nie
musiteżoznaczaćsentymentuprzedsklepemzpamiątkami,gestupełnegome-
5
Por.PrzerabianieXIXwieku,podred.E.PaczoskiejiB.Szleszyńskiego,Warszawa2011,atakże:
E.Paczoska,PrawdziwykoniecXIXwieku…;eadem,Dojrzewanie,dojrzałość,niedojrzałość.Od
BolesławaPrusadoOlgiTokarczuk,Warszawa2004.
6
E.Paczoska,PrawdziwykoniecXIXwieku…,s.7.
7
8
Ibidem,s.245.
Por.Ibidem,s.9.
9
Por.T.Edensor,Tożsamośćnarodowa,kulturapopularnaiżyciecodzienne,tłum.A.Sadza,Kra-
ków2004,s.32.
13