Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
Rozdziałi
WZwiązkuSowieckimwdrugiejpołowielat80.XXw.rozpoczęłasięgruntowana
przebudowastrukturyorganówpaństwowych,któramiaładoprowadzićdopoprawy
jakościzarządzaniakrajem.Celemreformybyłowyłonieniesilnegoośrodkadecyzyj-
nego,któryudźwignąłbyciężarmodernizacjiznajdującegosięwkryzysiepaństwa.
Ponadtozdawanosobiesprawę,żenaskutekrozkładuwewnętrznegodotychczasowego
ośrodkawładzycentralnejijegozdyskredytowaniawoczachobywateli,nowyośrodek
niemożeprzynajmniejoficjalniestanowićkontynuacjirozwiązaństaregosystemu
władzy,wktórympartiakomunistycznazajmowaładominującąrolę.Razjeszcze
wartopokreślić,żeniebyłomowyozmianachsystemowychustrojupolitycznego,
alejedynieodostosowaniudozmieniającejsięsytuacjimetododdziaływanianaspo-
łeczeństwo.Dotychczasowekomunistyczneinstrumentynacisku,dającestreścićsię
wformułachnakazówisankcjiorazpodkreślaniawładzyirolipatriikomunistycznej
okazałysięprzeżytkiem,którydlasamegoreżimumógłokazaćsięniebezpieczny.
Czynniktenbyłbardzoważnyprzyopracowywaniuzałożeńsystemupolitycznego,
natematktóregoGorbaczowporazpierwszywypowiedziałsięnaPlenumKPZS
wlutym1987r.Instrumentem,którymiałułatwićtozadanieiprzygotowaćodpo-
wiedniogruntwspołeczeństwiesowieckimbyłapolitykajawności.Zgodanazmianę
taktykiuprawianiapolitykiwewnętrznej,acozatymidzietakżezagranicznej,została
naKPZSwymuszona.Jednakżewzamianzaustępstwonarzeczprzeobrażeń,człon-
kowieaparatupartyjnegomieliuzyskaćdużowięcej:realnywpływnakształtowanie
siępolityczno-ekonomicznegokrajobrazupoprzezbezpośredniudziałwprocesie
decyzyjnym.Nailezatemdokonującesięzmianymogłyuzyskaćaprobatęzestrony
nomenklatury?Granicęakceptacjistanowiłyzachowaniesocjalistycznychzasadustro-
jowych,gwarantującychudziałwkreowaniucałokształtupolityki,orazzachowanie
dominującejimperialnejpozycjiZwiązkuSowieckiegonaareniemiędzynarodowej.
Gorbaczowbyłświadomtego,iżprojektowaneprzezniegozmianymuszązachodzić
etapowo,aponadtowinny,zpolitycznegoigeopolitycznegopunktuwidzenia,uzyskać,
jeślinieotwartepoparcie,toprzynamniejaprobatępaństwZachodu.Tazkoleimiała
przynieśćZwiązkowiSowieckiemumkonkretnekorzyściwpostaciprzedewszystkim
wsparciafinansowego.Gorbaczow,decydującsięnazmianęstrategiiwzględemświata
kapitalistycznego,miałściślewynaczonecele.Najważniejszymposunięciemstałosię
pozyskaniewsparciadlapozostającegowgłębokimkryzysiepaństwa.Trzebajednak
byłoprzekonaćzachodnichsojuszników,żewZSRSzachodząpoważneitrwałezmiany
wduchudemokratyzmu.
Nadrodzedozrealizowaniapowyższychzamiarówbardzopomocneokazałysię
wizytyzagraniczneMichaiłaGorbaczowa,wktórychodsamegopoczątkubrałaudział
żonasekretarzageneralnego,RaisaGorbaczow.Odczasupierwszejwizytyzagranicznej
wgrudniu1984r.wWielkiejBrytaniimiałatowarzyszyćprzyszłejpierwszejparze
ZSRSfalapopularności,którawywołałanaZachodziezjawiskongorbimanii”
.Wopinii
publicznejkrajówzachodnichdominowałtakbardzopozytywnyobrazGorbaczowa,
iżodrazuuznanogozazwolennikagospodarkirynkowej,liberała,pragmatykaianty-
stalinistę.Wtensposóbudzielononprawdziwemudemokracie”sowieckiemupoparcia
