Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Rozdział1.DeterminantypolitykizagranicznejPolskiwobecRosji
żejesttoproceswyborucelóworazśrodkówimetodichrealizacjipodejmo-
wanychwimieniupaństwaprzezkolejnychdecydentówpolitykizagranicznej,
opartynaichsposobiepostrzegania(odczytywania)irealizowaniainteresuna-
rodowego2czyszerzej-interesównarodowo-państwowych,wceluwywarcia
pożądanegowpływu,zpunktuwidzeniaprzyjętychdorealizacjiinteresówice-
lów,nazachowaniainnychuczestnikówstosunkówmiędzynarodowych.Polity-
kazagranicznakażdegopaństwajestczęściąjegopolitykiogólnejrealizowanej
wsferzemiędzynarodowej.Wrazzintensyfikacjąprocesówinternacjonalizacji
(umiędzynarodawiania),wręczglobalizacji,różnychdziedzinżycianarodów
ipaństworazzwiązanychztymwspółzależnościpostępujeproceszacieraniasię
różnicmiędzypolitykązagranicznąipolitykąwewnętrznąpaństw.Mająctona
uwadze,ZiemowitJacekPietraśpisał,żepolitykazagranicznapaństwastanowi
jegopolitykęwewnętrznąwykraczającąpozajegogranice3.Corazwiększaliczba
spraw,którezeswejistotybyłyuważanewprzeszłościzawewnętrzneipozosta-
jącepozazewnętrznąkontroląijurysdykcją,dziśpodlegalicznymmiędzynaro-
dowymwpływomiuregulowaniom4.
Politykazagranicznapaństwaorazstosunkimiędzypaństwamiwza-
sadziefunkcjąwyznaczników(uwarunkowań)wewnętrznychizewnętrznych.
Uwarunkowaniatewywierajązasadniczywpływnakształtowaniesięinteresów,
wtymnapostrzeganieiartykułowanieinteresównarodowo-państwowychprzez
grupyrządząceinaformułowanenatejpodstawiecelewpolitycezagranicznej
poszczególnychpaństw.Najważniejszymegzystencjalnymcelem(megacelem)
politykizagranicznejwspółczesnychpaństwjestdążeniedorealizacjicorazsze-
rzejrozumianegobezpieczeństwanarodowego(m.in.militarnego,politycznego,
ekonomicznego,ekologicznego,społecznego)5,definiowanegoprzezniektórych
badaczystosunkówmiędzynarodowychjakobrakzagrożeniaipoczuciazagro-
żeniapodstawowychdladanegonaroduwartości6.Jednakżebardziejprecyzyjny
dowych.Zob.M.Dobroczyński,J.Stefanowicz:Politykazagraniczna.Warszawa1984,s.14;
W.Kostecki:Politykazagraniczna.Teoretycznepodstawybadań.Warszawa1988;Politykaza-
granicznapaństwa.Red.J.Kukułka,R.Zięba:Warszawa1992;Z.J.Pietraś:Politykazagra-
nicznapaństwa.W:Współczesnestosunkimiędzynarodowe.Red.T.Łoś-Nowak.Wrocław1995;
T.Łoś-Nowak:Wstępdoteoriistosunkówmiędzynarodowych.Poznań1999,s.129inast.;Polity-
kazagraniczna-aktorzy-potencjały-strategie.Red.T.Łoś-Nowak.Warszawa2011,s.17inast.
2Zob.S.Bieleń:Rozważaniaopolskiminteresienarodowym.nStosunkiMiędzynarodowe
-InternationalRelations”2014,nr2.Szerzejzob.J.Sadłocha:Krytycznaanalizakategoriiinte-
resuwteoriistosunkówmiędzynarodowych.Wrocław2015.
3Z.J.Pietraś:Podstawyteoriistosunkówmiędzynarodowych.Lublin1986,s.85.
4A.D.Rotfeld:Porządekmiędzynarodowy.Parametryzmiany.nSprawyMiędzynarodowe”
2014,nr4,s.34.
5Zob.R.Zięba:Celepolitykizagranicznejpaństwa.W:Wstępdoteoriipolitykizagranicznej
państwa.Red.R.Zięba.Toruń2004.
6R.Zięba:Instytucjonalizacjabezpieczeństwaeuropejskiego.Koncepcje-struktury-funk-
cjonowanie.Warszawa1999,s.27inast.