Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rosjajakouczestnikprocesówglobalizacyjnych
przewidzieć.Zostałyonespotęgowaneutratąpozycjigeopolitycznejiza-
chwianiemtożsamościmiędzynarodowejpaństwarosyjskiego17.
EwidentnywpływZachodunaprocesytransformacyjne,ajednocześnie
tradycyjnysprzeciwwobecwszystkiego,cozachodniezłożyłysięnatrudny
procesidentyfikacyjny.Zaangażowaniewprocesyglobalizacyjnepoprzez
liberalizację,prywatyzacjęidemokratyzacjęprzeplatałosięzdużądozą
niechęciipodejrzliwości,podobniejakotwartościnawpływyzewnętrzne
towarzyszyłoożywieniedoktryniruchównacjonalistycznych.Rosjaniedo-
strzegaliwglobalizacjiprzedewszystkimrosnącewpływyZachodu,uzna-
jącrozszerzanieNATOiUniiEuropejskiejnawschódzanajlepszywyraz
powiększaniadominacjizachodniejkosztemRosji18.Niebezpowoduzatem
poparciudlareformspołeczno-ekonomicznychiwłączaniusięwprocesy
integracyjnewgospodarceświatowejprzeciwstawianonideęnarodową”,
suwerennośćiunikalnośćwłasnejdrogirozwojowej19.
WybórRosji,podobniejakwieluinnychpaństwniepolegaobecniena
tym,czywłączaćsię,czystaćzbokuprocesówglobalizacyjnych.Niema
wątpliwości,żeprocesytemającharakternieuchronnyinieodwracalny.
Niesążadnymprogramemdziałania,żadnąświadomierealizowanąstra-
tegiączyrodzajemspisku.Sąobiektywnymprocesemhistorycznym,koń-
czącymindustrialnąepokęorganizacjispołecznej,charakteryzującymsię
ponadnarodowądyfuzjąkapitałufinansowegoiwzorówkulturowych,dla
któregopodstawąjestrozwójnajnowszychtechnologii20.ProblememRosji
jestświadomeokreślenieswojegomiejscawtychprzemianach,zuwzględ-
nieniemzdolnościdoobronywłasnychinteresów.Warunkiemsprostania
rozmaitymwyzwaniomjestkonkurencyjnośćnowoczesnejgospodarki.
Rosjaniezdająsobiesprawęztego,żesłabościwdziedzinieekonomicznej
oznaczajązagrożeniadlasuwerennościpaństwajakocałości,anietylko
ichgospodarki21.Dostrzegająteżistnienieogromnychdysproporcjimiędzy
17Zob.M.Raś,MiejsceRosjiwEuropie,w:S.Bieleń,A.Skrzypek(red.),Rosja-refleksje
otransformacji,Warszawa2010,s.207-233.
18TakiepoglądywystępowałytakżenaZachodzie.NaprzykładweFrancjiJacquesSapir
głosił,że:ncentralnąkwestiąwhegemonicznejstrategiiStanówZjednoczonychbyłopołącze-
niepolitykiosłabianiaRosji,bynigdyniemogłaonastaćsięglobalnymgraczem,którymbył
ZSRR,zpolitykąintegracjitegokrajuwramypolitykiamerykańskiej”.J.Sapir,NowyXXIwiek.
Od„wiekuAmeryki”dopowrotunarodów,Warszawa2009,s.134.
19L.V
.Kochtcheeva,Russia’sResponsetoGlobalization:Europeanization,Americaniza-
tionandSelf-Determination,“NewGlobalStudies”2010,vol.4,nr2,s.2,http://www.bepress.
com/ngs/vol4/iss2/art2(12.10.2012).
20S.Bieleń,Politykawstosunkachmiędzynarodowych,Warszawa2010,s.191-192.
21В.П.Оболенский,ВнешнеєкономическиесвязиРоссии:Возможностикачествен-
ныхизменений,Москва2003.
15
