Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIIReorganizacjanaczelnychwładz…
49
RozpoczęcienawetograniczonychreformwstrukturzeMinisterstwaMarynarki
uruchomiłoprzysłowiowązasadędomina.Zuwaginafakt,iżkancelariaresortubyła
zaabsorbowanaprowadzeniemkorespondencjiwiceministra,niezbędneokazałosię
powołanieosobnejkancelariiministramarynarki.Reskryptopowołaniunowegoor-
ganupomocniczegozostałwydanyprzezcara24grudnia1906r.Naszefakancelarii
zostałdesygnowanypłkWasilijSztenger24.
Jednąznajważniejszychreformpowojnierosyjsko-japońskiejbyłoutworzenie
SztabuGeneralnegoMarynarkiWojennej.Do1906r.jedynymorganemplanistycz-
nymodpowiedzialnymzaszerokopojęteprzygotowaniawojenne,wtympracestra-
tegiczneorazstudiaoperacyjne,atakżewykonywaniefunkcjiorganizacyjno-admi-
nistracyjnych,byłSztabGłównyMarynarkiWojennej.Takszerokizakresobowiąz-
kówbyłbezwątpieniajednązistotnychprzyczyn,którespowodowały,iżpodczas
wojnyzJaponiąorgantenniewypełniłwstopniuzadowalającympowierzonychmu
zadań.Nafalipowojennejkrytykitorowałasobiedrogęideawyodrębnieniainstytu-
cjiodpowiedzialnejzarozbudowęmarynarkiwojennejorazopracowanieplanówjej
właściwegowykorzystania25.
AutorempierwszejpowojniezJaponiąkoncepcjiutworzeniaorganuplano-
waniastrategicznego,którazostaławdrożonadorealizacji,byłlejtienantAleksandr
Szczegłow26.WmemorialenoszącymtytułStratiegiczeskijobzorrussko-japonskoj
oficjalnejwizytywKonstancy(Rumunia).Następniepracowałwprywatnymprzemyślestocznio-
wymjakoprzewodniczącyzarządustoczni„Nawal”
,anastępnietrustu„Nawal–Russud”
.Rangę
kontradmirałaosiągnąłw1906r.,wiceadmirała–w1909r.PorewolucjiwyjechałdoFrancji.Zmarł
wParyżu2stycznia1934r.Zob.M.W
.Makariejew,G.N.Ryżonok,Czernomorskijfłotwbiografiach
komandujuszczich,t.I,Siewastopol2004,s.191–196;W.D.Docenko,Morskoj…,s.72;Martirołog
russkojwojenno-morskojemigracyipoizdanijam1920–2000gg.,red.W.W
.Łobycyn,Moskwa2001,
s.30.
24WasilijSztenger(1861–1933)–weflocieod1879r.AbsolwentKorpusuMorskiego(1882).
MłodszyreferentwSztabieGłównymMarynarkiWojennej(1891–1899),p.o.starszegoreferen-
tawSztabieGłównymMW(1899–1902),zastępcaszefaWydziałuSzkoleniaSztabuGłównego
MW(1902–1904),kierowniksekcjiWydziałuSzkoleniaSztabuGłównegoMW(1904–1906).Szef
kancelariiministraMW(1906–1911).Rangęgenerała-majoraosiągnąłw1911r.ZmarłwParyżu
28marca1933r.Zob.SLS1916,s.65–66;Martirołog…,s.150.
25IdeautworzeniaSztabuGeneralnegoMarynarkiWojennejstopniowotorowałasobiedrogę
wnajsilniejszychflotachświatanaprzełomieXIXiXXstulecia.W1893r.utworzonoSztabGeneralny
wmarynarcejapońskiej,w1899r.wniemieckiej,w1902r.wefrancuskiej,w1909r.wamerykańskiej,
w1912r.wbrytyjskiej.Szerzejzob.K.B.Nazarienko,„Mozg”fłotaRossii…,s.38–42.
26Chronologiczniepierwszeństwonależysiękoncepcjipłk.W.A.Aleksiejewa–szefaBiura
KonstrukcyjnegoZakładówObuchowskich.Wmemorialezlistopada1905r.postulowałonutwo-
rzenieSpecjalnejInspekcjids.GotowościBojowejFloty.Dojejgłównychzadańmiałonależeć
współuczestniczeniewsformułowaniuiprowadzeniupolitykiwojskowejpaństwa,opracowanie
programówrozbudowymarynarkiwojennej,nadzorowanieszkoleniapersonelufloty,prowadze-
niewywiadumorskiego.Naczelenowegoorganumiałstanąćgenerał-inspektorfloty,któremu
podlegaćmiałoośmiuwyznaczonychprzezniegoszefówzarządów:Organizacyjnego,Strategii
iTaktyki,Artylerii,Minowo-Torpedowego,BudownictwaOkrętowego,Mechanicznego,Urządzeń
PortowychorazIntendentury.Wliteraturzeprzedmiotueksponujesięjednakmemoriałlejtienanta
Szczegłowa,który,coprawda,zostałnapisanymiesiącpóźniej,alewprzeciwieństwiedoelaboratu
