Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałICuszima-krajobrazpobitwie
27
bojowych.WedługoficjalnychdanychjapońskichwbitwiepodCuszimązginęło116
oficerów,podoficerówimarynarzy,a538zostałorannych22.
PopogromiecuszimskimCesarstwoRosyjskieniemogłojużkontynuowaćwoj-
ny.Trudnasytuacjawewnętrznakraju,ogarniętegorewolucją,wymagałaszybkiego
wynegocjowaniatraktatupokojowegozJaponią.Podpisanietraktatubyłoteżcondi-
tiosinequanonuzyskaniazagranicznychkredytówniezbędnychdlaosłabionejstra-
tamiwojennymiRosji.EfektemrokowańprowadzonychwPortsmouthwStanach
Zjednoczonychbyłopodpisanie5września1905r.traktatupokojowego,namocy
któregoRosjamusiałazrzecsięprawdodzierżawypółwyspuLiaotungwrazzbazą
morskąwPortArtur,wycofaćsięzMandżurii(JaponiaprzejęłabezpłatnieKolej
Południowomandżurską)orazuznaćKoreęzastrefęwpływówjapońskich.Jedynym
terytoriumrosyjskimutraconymwwynikuprzegranejwojnybyłapołudniowaczęść
wyspySachalin,którąRosjazmuszonabyłaprzekazaćJaponii23.
Buntyweflocie
KlęskiponoszoneprzezwojskalądoweimarynarkęwojennąwwojniezJaponią
spotęgowaływewnętrznykryzysjakiogarnąłCesarstwoRosyjskie.Zaniepokojenie
nadworzecarskimbudziłyszczególnieprzypadkiłamaniadyscyplinywsiłachzbroj-
nych,wtymwmarynarcewojennej.27czerwca1905r.wybuchłbuntnapancerni-
kuFlotyCzarnomorskiejKniaźPotiomkinTawriczeskij.Kilkunastodniowaepopeja
zbuntowanegopancernikaodbiłasięgłośnymechemwcałejRosji,stającsięinspira-
cjądokolejnychbuntów,zarównoweFlocieCzarnomorskiej24,jakiBałtyckiej.
RewoltęweFlocieBałtyckiejrozpoczęłybuntymarynarzywLibawie(28VI–
29VII1905)25,akilkamiesięcypóźniejwKronsztadzie(8–9XI1905).Przyczyny
22ŹródłapodająrozbieżnedanedotyczącestratwludziachponiesionychprzezPołączoną
Flotę.Zob.J.W
.Dyskant,Cuszima…,s.244,przyp.19.Niebudzijednakwątpliwościfakt,iżstraty
japońskiebyływielokrotnieniższeodstratrosyjskich.
23MimoiżtraktatwPortsmouthoznaczałznaczneosłabieniepozycjiRosjinaDalekim
Wschodzie,towaktualnejsytuacjigeostrategicznejmożnagouznaćzasukcesdyplomacjirosyj-
skiej(wspieranejdyskretnieprzezUSA).Takateżbyłaopiniacara,którynagrodziłprzewodniczą-
cegodelegacjiSiergiejaWittetytułemhrabiego.WkołachdworskichSt.PetersburgaWittebyłjed-
nakironicznienazywanyhrabią„Półsachalińskim”
.Zob.M.Heller,HistoriaImperiumRosyjskiego,
Warszawa2000,s.680.
24Buntwybuchłnajprawdopodobniejspontanicznie.Jegobezpośredniąprzyczynąbyłopo-
daniezałodzenaposiłeknieświeżegomięsa.Podczaspróbystłumieniabuntuzrewoltowanimary-
narzezamordowali7oficerów,wtymdowódcęokrętukpt.1.rangiJewgienijaGolikowa.Szerzej
ogenezie,przebieguinastępstwachbuntuzob.B.I.Gawriłow,WBor’biezaswobodu.Wosstanije
nabronienosce„Potiomkin”,Moskwa1987,passim;R.M.Mielnikow,Bronienosiec„Potiomkin”,
Leningrad1980,passim;G.Gołowkow,Buntporusski:pałacziiżertwy.Rendez-voussrewolucyjej
1905–1907gg.,Moskwa2005,s.63–150.
25PierwszeprzypadkiniesubordynacjiwśródmarynarzyskoszarowanychwLibawieodnoto-
wano14lutego1905r.Marynarzeodmówiliwykonaniarozkazuwymarszuzkoszardoportu,gdzie
