Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.Tellurokracjaversustalassokracja-głównyparadygmat…
15
uważają,żetakiepodejściedajeowielewiększeprawdopodobień-
stwouchwycenianajważniejszychzasad,procesówiprawrządzą-
cychhistorią4.
NiemieckigeopolitykAdolfGrabowsky(1880-1969)wwyda-
nejw1960r.książcept.Przestrzeń,państwoihistoria.Podłożegeopoli-
tykiwskazywał,żegeografiapolitycznawswoimprocesiepoznaw-
czymmacharakterstatyczny,koncentrujesięwyłączniena
teraźniejszości,dokonującopisaniaZiemi,akonkretnieznajdują-
cychsięnaniejwokreślonymmomenciejednostekpolityczno-prze-
strzennych(państw,organizacjimiędzynarodowychitd.).Geografia
politycznaopisujezatemtylkoświatpolitycznywbardzoniewiel-
kimwycinkuczasowym,niestawiającsobiezacelposzukiwania
odpowiedzinażadnezpytań,takichjak:przyczynypowstawania
iupadkupaństwiinnychformbytówpolityczno-przestrzennych,
genezakonfliktówmiędzynarodowych,formowaniesiętakiego,
anieinnegoładuświatowego.GeopolitykabadazaśDdynamikę
przestrzeni”,nieistniejedlaniejpojęcieteraźniejszości,istniejetyl-
koprzeszłośćiprzyszłość.Najważniejszejestdlaniejuchwycenie
kluczowychprocesówrządzącychsferąpolitykimiędzynarodowej5.
1020Tellurokracjaversustalassokracja–
głównyparadygmat(rosyjskiej)geopolityki
Paradygmatbinarny(łac.bini-Dpodwa”)jestjednymznajstar-
szychwzorców,matrycuprawianiageopolityki.Zakładaistnie-
niedwóchprzeciwstawnychsystemówglobalnych,międzyktóry-
miistniejefundamentalnageopolitycznasprzeczność.Narodziłsię
wrazzgeopolitykąwdrugiejpołowieXIXw.ijestuprawianydo
dziś.Geopolitykaklasyczna,uformowanawkońcuXIXiwpo-
czątkachXXw.,rozpatrujepolitykęmiędzynarodowąpoprzez
4Opojęciuczasoprzestrzeniwujęciumetadyscyplinarnymzob.L.Sklar,
Space,Time,andSpacetime,Berkeley-LosAngeles-London1977.
5A.Grabowsky,Raum,StaatundGeschichte:GrundlegungderGeopolitik,Köln-
Berlin1960.Por.Geopolitykawymagadostrzeganiadynamicznejrzeczywistości(rozmo-
waLeszkaSykulskiegozprof.LeszkiemMoczulskim),DPrzeglądGeopolityczny”
2010,t.2,s.203-209.
