Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
KSIĘGAIRÓŻAŚWIATAIJEJMIEJSCEWHISTORII
spowodowaćfatalnych,niepowetowanychnadużyć.Napoczątkulokalnymfiliom
ŚwiatowejRadyArtystycznejtrzebabędziezlecić–opróczinnych,przyjemniej-
szychfunkcji–równieżitęjedynąkontrolę,którejpoddawanebędziedziełosztuki
przedpublikacją.Będzieto,jeżeliczytelnikanieobrazitakiżart,łabędziapieśń
cenzury.Początkowo,gdyantagonizmynarodowościoweiprzesądyrasowenie
zostanąjeszczewyplenione,agresywneorganizacjebędąkorzystaćztychprzesądów,
trzebawięcbędziestosowaćzakazjakiejkolwiekpropagandynienawiścimiędzytymi
czyinnymigrupamiludności.Późniejzachowywanabędziejeszczekontrolanad
książkamiipomocaminaukowymipopularyzującymiideenaukoweifilozoficzne,
jednakże,mającnauwadzejedynieto,abypublikacjetenieokazywałysięmałowar-
tościowe,lekkomyślnelubzniekształcająceobiektywnefakty,abyniewprowadzały
wbłądniewykwalifikowanegoczytelnika.Nadutworamiartystycznymizachowana
zostaniejeszcze,jakmisięzdaje,kontrolawymagającaodnichpewnejminimalnej
sumywalorówartystycznych,chroniącarynekksięgarskiprzedzalewemtandety,
estetyczniebezwartościowejmakulatury.Iwreszcienajdłużejutrzymasięzapewne
bezwarunkowyzakazpornografii.Natomiastpozniesieniukażdegoztychograni-
czeńzastępowaćjebędzieinnyśrodek:powyjściuwświatbezwartościowegodzieła
ŚwiatowaRadaArtystycznaczyŚwiatowaRadaNaukowaopublikujeswojąkom-
petentnąopinięonim.Topowinnowystarczyć.Oczywiścieniezbytłatwobędzie
opracowaćtakisystemobsadzaniastanowiskwtychradach,którybyzabezpieczał
wszystkiesferykulturyprzedingerencjąwichkierownicządziałalnośćludzioogra-
niczonychpartyjnychlubszkolarskichpoglądach,nietolerancyjnychzwolenników
jakiegośjednegoprąduartystycznegolubkoncepcjifilozoficznejczywreszcieobroń-
cówinteresówtwórczychjakiejśograniczonejgrupy,narodulubpokolenia.Jednakże
niesądzę,żebywpsychologicznejatmosferzeRóżyŚwiatawłaśnietakisystemnie
mógłzostaćopracowany.
Jeśliniewdawaćsięterazwrozgraniczaniepojęćkulturyicywilizacji,tomożna
powiedzieć,żekulturatonicinnegojakwspólnyobszartwórczościcałejludzkości.
Jeślizaśtwórczośćjestnajwyższą,najcenniejsząinajświętszązdolnościączłowieka,
przejawemboskiejprerogatywyjegoducha,tonazieminiemainiemożebyćniczego
cenniejszegoiświętszegoniżkultura,itymcenniejszajesttazdolność,imbardziej
uduchowionyjestdanykrągkultury,danadziedzinakultury,danedzieło.Kultura
ogólnoludzkadopieropowstaje,dotychczaswpostacicałkowicieukształtowanych
fenomenówkulturywidzieliśmytylkokulturyposzczególnychnadnarodów,tozna-
czytakichgrupnarodów,którejednoczywłaśniewspólnietworzona,oryginalnakul-
tura.Jednakżekażdaztakichkulturnieograniczasięwcaledotejswojejsfery,która
powstaje,rozwijającsięwnaszejprzestrzenitrójwymiarowej.Ci,którzytękulturę
tworzylitutaj,kontynuująswojątwórczośćtakżewżyciupośmiertnym,oczywiście,
twórczośćzmienionązgodniezodmiennymiwarunkamitamtegoświatalubtamtych
światów,przezktórewędrujeterazduszaczłowiekabędącegotwórcą.Pojawiasię
52
