Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rozdział3StosunekdoRELIGII
czyinnazależnośćwcieleńodprawakarmy,rozszerzeniezasadyreinkarnacjirównież
naświatzwierzątlubnegowanietakiegorozszerzenia–wszystkotosątylkowarianty,
odmianyideipodstawowej.Zrozumiałejestwięc,żewtychwariantachidetalach
możnałatwiejiczęściejzetknąćsięzprawdziwymiaberracjaminiżwziarnieidei,na
przyjęciektórejprzeznaródindyjskisiłyteleologicznepracowałyprzezwielewieków,
dokonującogromnegowysiłku,byzburzyćprzegrodęmiędzyświadomościądzienną
apamięciągłęboką–zbiornikiemwspomnieńowędrówkachduszyprzedjejostatecz-
nymwcieleniem.Fałszywośćdogmatówreligijnychtkwinajczęściejniewichtreści,
leczwichpretendowaniudotego,żebypotwierdzoneprzezdogmatprawomiało
ogólne,uniwersalne,kosmiczneznaczenie,apotwierdzonyprzezdogmatfaktbył
uznawanyprzezcałąludzkość,beztegobowiemniemajakobyzbawienia.To,co
tuprzedstawiliśmy,prowadzidouznaniaautentycznościtegodoświadczeniaducho-
wego,któreprzekształciłosięwideęreinkarnacji.Rzeczywiście,takiwłaśnieproces
stawaniasięjestdokonywany;wtreścitejideiniemaniczego,cozewzględów
zasadniczychbyłobyniedoprzyjęciadlachrześcijaństwaczyislamu,chybajedynie
pozatym,żeniedotarłydonasżadnewypowiedzizałożycielichrześcijaństwaiislamu
oideireinkarnacji(cozresztąsamoprzezsięniczegoniedowodzi,ponieważdo
EwangeliiiKoranu,jakwiadomo,trafiłobynajmniejniewszystko,coonimówili).
Alezdecydowanieniemateżżadnychpodstaw,bytwierdzić,żereinkarnacjajest
jedynąmożliwą,jedynąrealnądrogąpowstawaniaindywidualnegoducha.Świado-
mośćnaroduhinduskiegowyprofilowanawkierunkuprzyjęciategotypudrogi,jakto
częstobywawpodobnychprzypadkach,zabsolutyzowałaswojeodkrycieiogłu-
chłanaprzyjęcieinnychtypówdrogipowstawaniaJa.Tosamozaszłownarodzie
żydowskimiarabskim,alezeznakiemprzeciwnym.Przyjąwszyinnądrogęprocesu
powstawaniaJa,naktórejwcieleniewfizycznejwarstwiebytuodbywasiętylkoraz,
świadomośćtychnarodówtaksamobezzasadniezabsolutyzowałatendrugitypdrogi.
Sprzyjałotemutakżeto,żewróżnychmetakulturachludzkościmożewogóleprzewa-
żaćtakiczyinnytypdrogi.Wrezultaciemiędzydwiemagrupamireligiiświatowych
powstałaniezgoda,sprzecznośćwydającasięniedorozwiązania.Wrzeczywistości
zaśobieteantagonistyczneidee,ustalającdwatypymożliwejdrogi,sąuswychpod-
stawprawdziweidousunięciatejusprzeczności”niepotrzebaniczegopozarezygna-
cjąkażdejstronyzpretensjidouniwersalnejwyłącznościswejidei.
Zatemjednazhistorycznychprzyczynrzekomonieusuwalnychsprzeczności
międzyreligiamisprowadzasiędonieuzasadnionejabsolutyzacjijakiejśtezy.
Aotodrugaprzyczyna.
Jednymzgłównychdogmatówchrześcijaństwajest,jakwiadomo,koncepcja
troistościBoga.Założycielislamuodrzuciłtendogmat,podejrzewającwnimremi-
niscencjęwielobóstwa,przedewszystkimzaśdlatego,żewewłasnymdoświadczeniu
duchowymnieznalazłpotwierdzeniatego.NiewartochybajednakwXXwieku
powtarzaćargumentacjiteologówchrześcijańskich,którzyswegoczasudowodzili
59
