Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
nowej,powołanejw1948r.,ściśletajnejagendy,BiuraKoordynacji
Politycznej(OfficeofPolicyCoordination,OPC),dozwalczaniasowie-
ckiejdziałalnościwywrotowej.ZanimOPCzostałowchłonięte[w1951r.]
przezCIA,Wisnermiałznacznąswobodęwrozwijaniuróżnychtajnych
projektów.W1947r.odwiedziłobozyuchodźcówwEuropieistwier-
dził,żeantykomunistyczniemigrancimogąstanowićważnypotencjał
wnadchodzącejwalce.PóźniejWisnerprzewodniczyłgrupiebadawczej
mającejocenić,jakemigrancimogąbyćwykorzystaniwrealizacjiame-
rykańskichcelów;wśródkonkluzjiznalazłosięzalecenie,byzatrudnić
ichwamerykańskiejmachiniepropagandowej10.
Historycyzeskłonnościamirewizjonistycznymiwskazywalinaistot-
nąrolęWisnerawtworzeniuRadiaWolnaEuropaiRadiaSwoboda
jakodowódnato,żeprawdziwanaturarozgłośniwolnościbyłainna–
możebardziejzłowroga,anapewnobardziejprowokacyjna–niżtylko
narzędziepropagandy11.Wisnermiałrzeczywiściewielkieplanywobec
uchodźców,alejegonajbardziejambitnypomysł–wyzwoleniaŁotwy
iAlbaniiprzezemigrantówszkolonychwtaktycewalkipowstańczej–
skończyłsięsromotnymniepowodzeniempotym,jakplanytezdradził
sowieckiagentKimPhilby.
Niemawątpliwości,żeWisnerbyłkluczowąpostaciąwmałej
grupieludzi,któraokreślałapolitykęKomitetuWolnejEuropyiRWE
wpierwszymrokuichistnieniaczyniecodłużej.Wydajesięteżmożli-
we,żeWisnerzapewniłpoczątkowefunduszenatenprojektzpuli,któ-
rąkontrolowałwOPC.Uczestniczyłwwieluposiedzeniachprogramo-
wychw1949i1950r.,inicjowałwnioskibudżetoweibyłkonsultowany
przezoficjalnychczłonkówFECwsprawachorganizacyjnych,atakże
takichpolitycznychkwestii,jakta,czywłączyćJugosławiędokrajów,
doktórychRWEmanadawać12.Niemajednakdowodunato,żeWisner
iinniwyobrażalisobieRWEjakorealizatoramisjipoprzedzającejwy-
zwolenie.KierownictwoRadiaWolnaEuropanigdynieukrywałomoc-
nokrytycznejtreścipierwszychaudycji.RWEwręczchwaliłosiępocząt-
kowopersonalnymiatakaminakomunistycznychoficjeliipublikowało
przykładyniezwykleostrychpolemikwswoichkampaniachpromo-
cyjnych.Potymjednak,gdyRWEnadobrewystartowało,niemaświa-
dectwznaczącegomieszaniasięwjegodziałalnośćprzezWisneraczy
innychczłonkówzespołutajnychoperacji.
Wkażdymraziewśródtych,którzyuważali,żepropagandabędzie
odgrywaćzasadnicząrolęwwalcezkomunizmem,znaleźlisięnietylko
tacypłomiennibojownicyzimnejwojny,jakDullesczyWisner.Wgrun-
cierzeczydośćpowszechnieuznawano,żezimnawojnajestwistocie
32