Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
P
ODPANOWANIEMPERSKIM
Imperiumbabilońskiewydawałosiętymczasemniewzruszoneinie-
omalwieczne.MiędzyTygrysemaMorzemKaspijskimrozrastałosię
wprawdziekrólestwoMedów–uzależniającodsiebieUrartunapół-
nocyiElamnapołudniuwrazzjegodynastiąperskichAchemenidów
–niktjednakniemógłprzewidziećtego,comiałosięstaćzaledwie
wkilkanaścielatpośmierciwielkiegoNabuchodonozora.Wszystko
zaczęłosięw559r.,gdymłodyAchemenida,Cyrus,wyzwoliłswoich
PersówspodwładzyMedów.Możnabybyłosądzić,żetosprawaje-
dynielokalna,leczjużwdziewięćlatpóźniejCyrusjestpanemtakże
icałejMedii.WkrótcezdobędziejeszczeznacznączęśćAzjiMniejszej,
abywreszciew539r.zająćniemalbezoporukrólewskiBabilonitak
staćsiętwórcąpierwszegownaszejhistoriiimperium,którejużwswo-
imzałożeniumiałostanowićimperiumświatowe(zwłaszczaodkiedy
następcaCyrusa,Kambyzes,przyłączydońtakżeiEgipt).Odtądper-
skiDKrólkrólów”stajesiępostaciąniemalbaśniową,ajegoniebo-
tycznymajestatirozbudowanyceremoniałdworskiwywrzeswójwpływ
nawetnasposób,wjakiautorzybiblijnibędąmówićoBoguioJego
stosunkudoludzi.
Cyrusnienaśladowałswoichbabilońskichiasyryjskichpoprzed-
ników,stosującwobecpoddanychpolitykęnieporównaniebardziej
liberalną.Sambyłjedynymiabsolutnymwładcą,państwoswojepo-
dzieliłjednaknawielesatrapii,zarządzanychprzezperskichurzędni-
ków.Niepróbowałnigdziezmieniaćmiejscowychobyczajów,wyma-
gająctylkobezwzględnegoposłuszeństwaswymwłasnympoleceniom.
Tasamatolerancjaznalazłaswójwyraztakżewkorespondencjiurzę-
dowej,prowadzonejwtrzechróżnychjęzykach:elamickim,perskim
iaramejskim,odziedziczonympoadministracjibabilońskiej.Tenostat-
nijęzykbędzieodtądwużyciurównieżwSyriiiwPalestynie.
SzczególniewieleuwagipoświęcałCyrusprzywracaniunależnego
kulturozlicznymbóstwomróżnychludówswojegoimperium.Pragnął
zdecydowanie,abywszyscyjegopoddaniżyliwpokoju,czciliwłasnych
bogówimodlilisiędonichopomyślnośćdlaswegokróla.Zrozumia-
łejestzatemitotakże,iżw538r.wydałdekretpozwalającyprze-
siedlonymdoBabiloniiŻydomnapowrótdoJerozolimy,jakteżna
odbudowanieimiasta,iŚwiątyni.
24
