Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
stanowiłaodbudowamurówświętegomiasta.Silniejszeniewątpliwie
wrażeniemusiałowywołaćwJudeiwielkiepowstanie,jakiew466r.
wybuchłowpobliskimEgipcie.NastępcaKserksesa,ArtakserksesI
(464–424),straciłażjedenaścielat,abyjezdławić.Pokójbyłjednak
nadalniepewnyito,byćmoże,skłoniłokróladookazaniawiększej
łaskawościJerozolimie.Wysłałbowiemdoniejzoficjalnąmisjąswego
zaufanegodworzanina,ŻydaNehemiasza.PodjegotozarządemJudea
uzyskaławreszcieswąograniczonątylkozewnętrznieautonomię,achoć
nękananadalwewnętrznymikonfliktami,zdawałasiężyćspokojnie
wcałkowitejnieświadomościnadchodzącychwielkichwydarzeń.
N
OWAEPOKA
Kiedyw338r.królMacedonii,FilipII,narzuciłniesfornymmiastom
greckimswojeprzywództwo,wJerozolimieniktzpewnościąniezwró-
ciłnatobaczniejszejuwagi.Wszystkodziałosięprzecieżtakdaleko
zamorzem!DwalatapóźniejFilipzginąłskrytobójczozamordowany,
ajegodwudziestoletniegosyna,Aleksandra,takżeiGrecypoczątkowo
nietraktowalipoważnie.Bardzoprędkodowiódłimjednak,jakbardzo
sięmylili.Przekonałsięotymwkrótcerównieżkrólperski,DariuszIII,
któregoarmięAleksanderrozbiłjużw333r.podIssos.Wnastępnym
rokuzająłJerozolimę.Achociażwjejżyciupozornieniewieletozmie-
niło,gdyżMacedończykokazałsięrównietolerancyjnyjakjegoperscy
poprzednicy,byłtowistocierzeczyfaktniezmiernejwagi.Odtej
chwiliJerozolimawrazzeswojąŚwiątyniąnależałajużdoświatamó-
wiącegopogrecku,aztegowłaśnieświatamiałaostateczniewyrosnąć
europejskacywilizacjaikultura.
Podpanowaniemperskim,podobniejakwcześniejpodbabiloń-
skim,nacałymBliskimWschodziejęzykiemnajpowszechniejużywa-
nymbyłaramejski,którynawetwJudeizaczynałcorazbardziejwy-
pieraćbliskoznimspokrewnionyhebrajski.Odczasównatomiast
AleksandraWielkiegoażpopodbójarabskiwVIIw.poChr.właśnie
pogrecku,gorzejlublepiej,mówiłajużcaławschodniaczęśćbasenu
MorzaŚródziemnego,anawetdalej,ażpoIndie.DlategoBiblięhe-
brajskąjużwIIIw.zaczętoprzekładaćnagrekę,dlategoDrugaKsię-
gaMachabejskaiKsięgaMądrościbyłypogreckupisane,dlatego
26
