Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
południe.Sąto:równinanadbrzeżna,paswzgórz,depresjastanowią-
cadolinęJordanuiwreszciewyżynaZajordanii.
NapółnocodwchodzącejwmorzewyniosłąostrogągóryKarmel
równinanadbrzeżnajestbardzowąska,leczprzychylnadlażeglarzy
ikupców,jakprzekonalisięotymFenicjanie.NapołudnieodKar-
meluznajdujemyjużznacznieszerszą,porośniętąwstarożytnościla-
samidębowymi,równinęSzaron.Powstałtumałyportfenicki,zwany
pogreckuWieżąStratona.CezarAugustpodarowałgowspaniałomyśl-
nieHerodowiWielkiemu.Tenzaśzbudowałnajegomiejscumiasto
zupełnienowe.Przedewszystkimstworzyłsztucznyport,któregoob-
szernebasenywykopanowpiaszczystymnadbrzeżu.Chroniłyjedwie
wielkietamy,długości250i600m.Nadwszystkimwznosiłasięświą-
tyniaAugusta.Archeologowieodsłonilitakżeteatr.Tojednak,conaj-
bardziejzapadawpamięćwszystkimodwiedzającymCezareęNadmor-
ską(botaknacześćswegodobroczyńcynazwałtomiastoHerod),to
ogromny,aprzytympiękny,akwedukt,którydostarczałtuwodęaż
zezboczaKarmelu.
NapołudnieodCezareileżypamiętającybardzodawneczasyport
Jaffa(hebr.Jafo).Jegookresnajwiększejświetnościprzypadałna
XIIIw.przedChr.,później,zdławionyprzezFilistynów,odżyłwpeł-
nidopieropodpanowaniemperskim(koniecVIw.przedChr.).
Dalejrozciągasięnajwiększazowychnadbrzeżnychrównin,zwa-
nateżpoprostuRówniną(pohebr.Szefela).Nawysokościmiasta
Gazydochodzinawetdo40kmszerokości.Rodząsiętutajdobrze
zbożaijarzyny,atakżewinoroślidrzewaoliwne.Przezdługiczas
ziemiatanależaładoFenicjan.SamaGazamiałaludnośćmieszaną,
któraoddawnapotrafiładobrzewykorzystywaćstrategiczneznaczenie
swegomiasta,strzegącegodrogizEgiptudoKanaanu.
Nieconazachód,środkowypaswłaściwejPalestyny,tociągnące
sięodgórLibanuwzgórza.Mająoneod600do1000mwysokości,
anapołudniupoprzezpustynnyNegewłącząsięzSynajem.Wpół-
nocnejczęścitegopasaoddzielonaodresztykrajurozległądoliną
JizreelleżyGalilea,októrejniedługobędziemymówićjeszczenieco
dokładniej(por.s.57).Zeswoimiok.1000mmopadówroczniesta-
nowionaprawdziwyspichlerzkraju.Jizreel(przemianowanaprzez
GrekównaEsdrelon)todepresja,niezbytgłębokajaknawarunki
miejscowe,bosięgazaledwie50mp.p.m.Byłazatozawszeijest
22
