Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sieletnimpodróżetakieodbywałysięregularnie,wzimiestawałysię
oneniebezpieczne,aleteżczasemnieodzowne.PodróżmorskazRzy-
mudoAleksandriialbozRzymudoAntiochiiczyEfezutrwała–za-
leżnieodpogody–oddwóchdosześciutygodni.
Ogromne,azarazemniejednoliteterytoriumimperiumrzymskie-
gowymagałobardzoelastycznejadministracji.Naszczęście,ci,którzy
nadalijejkształtostateczny,mielizasobądoświadczenienietylko
swoichrzymskichpoprzedników,aleiwielkichkrólówhellenistycz-
nych.Nieoznaczatozresztąwcale,żeadministracja,takzbudowana,
byładoskonała,uwzględniałajednakróżneczynniki.Największaczęść
terytoriumzostałapodzielonanaprowincje,zktórychjednezależały
odsenatu,innezaśbezpośrednioodcezara.Tymiostatnimizarządza-
liwimięswegowładcycesarscylegaci,wspomaganiprzezprefektów
lubprokuratorów.Owychdwóchokreśleńnienależyrozumiećzgod-
niezichdzisiejszymznaczeniemwnaszymjęzyku.Bylionizależny-
miodlegatazarządcaminaogółniewielkich,akłopotliwychprowin-
cji,którezarazemtemulegatowipośredniopodlegały3.Takawłaśnie
byłaod6r.n.e.,jaktojeszczezobaczymy,sytuacjaJudei,Ddoczepionej”
niejakodowielkiejprowincjiSyrii.
Zpewnymipomniejszymikrólamizawieranorównieżniekiedy
przymierza.Podściśleokreślonymiwarunkamizachowywalioniwła-
dzęnaterenieswojegopaństwa.Najczęściejmusielisięgodzić,byich
dzieci,wychowywanenadworzecesarskim,służyłyzazakładników
ichwłasnejwierności.Takimto,tolerowanymprzezRzym,królem
byłHerodWielki,któryotrzymałwprawdzieswójtytułodsenatu
rzymskiegojużw40r.przedChr.,udałomusięjednakopanować
Jerozolimędopierotrzylatapóźniej.IodtądrządziłPalestynąażdo
swejśmierciw750r.odzałożeniaRzymu,tojestdo4r.p.n.e.
W
IELKIKRÓLCZYWIELKIZBRODNIARZ
HerodbyłsynemNabatejki,imieniemKypros,orazIdumejczyka,An-
typatra.Idumeę(dawniejzwanąEdomem),leżącąnapołudnieodJu-
dei,zamieszkiwałludsemicki,leczpogańskiażdochwili,gdyJan
Hyrkan,synSzymona,ostatniegozbraciMachabeuszy,awłaściwy
założycieldynastiizwanejhasmonejską4,zmusiłwszystkichmężczyzn
30
