Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozpadZSRR
Tom1:Rosja
PodredakcjąAnnyJach
Słowowstępne
Rok1991zapisałsięwpamięcinarodówEuropyŚrodkowo-Wschodniej,
wtymobywateliZwiązkuSowieckiegojakowyjątkowotrudny.Próczwystępu-
jącychwcorazbardziejwidocznysposóbsymptomówkryzysuekonomicznego,
wynikającegozdługotrwałejstagnacjisystemugospodarczego,niedałosięnie
zauważyćprocesówdezintegracyjnychobszaruwpływówZSRSwtejczęściEu-
ropy.Stalesłabnącapozycjadotychczasowegohegemonaskutkowaławzrostem
niezależnościisamodzielnościwpolitycepaństwsatelickich,którew1989r.
weszłynadrogętransformacjiustrojowejigospodarczej.Decydencisowieccy
wówczasskupieninawłasnychproblemach,nieprzykładalitakwielkiejwagi
gozachodzącychzmianwtejczęściEuropy.
PieriestrojkazapowiedzianaprzezsekretarzageneralnegoKPZSMichai-
łaGorbaczowaw1985r.,czterylatapóźniejobjęłaswymzasięgiemrównież
sferępolityczną.Znalazłotoswojeprzełożeniewrealizacjiszeregureformdo-
tychczasowegosystemupolitycznego,poczynającodzmianwkonstytucjiZSRS
z1977r.DokonaneprzezówczesnąekipęGorbaczowareformyposkutkowały
wejściemZwiązkuSowieckiegonadrogęprzeobrażeńustrojowych,którychce-
lemmiałobyćupodobnieniepaństwadokrajówotzw.ugruntowanejdemokra-
cji.Jakpokazałapraktyka,zmianytemiałyjedyniecharakterpowierzchowny
–nazasadzieΠkopiowania”rozwiązańustrojowychpaństwzachodnich.Po-
wołanodożyciawZSRSróżnegorodzajuorganywładzypaństwowej:ustawo-
dawczej(ZjazdDeputowanychLudowychiRadaNajwyższa–pełniącyfunkcję
parlamentusowieckiego),wykonawczej–prezydentZSRS,będącyzarazem
szefemwegzekutywy,czyteżsądowniczej–KomitetKontroliKonstytucyjnej
–organstojącynastrażyzgodnościzkonstytucjąprawafederalnegoipraware-
publik.Niezdawanosobiepodówczassprawyzpowagiwprowadzanychzmian,
nawetwsytuacji,kiedynawiosnę1990r.usuniętoztekstukonstytucjiZSRS
artykuł6,mówiącyoprzewodniejrolipartiikomunistycznej.Społeczeństwo
jednakzniezwykłąuwagąśledziłosytuacjęicorazaktywniejbrałoudziałwży-