Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
32
KatarzynaDuda
godoniemłodegopsapodwórzowego–onzatroszczysięotytułyinagrody!..(Cze-
czeńskiblues,s.18).
Operacjarozpoczęłasięjeszczetegosamegowieczora.JakpiszePiotr
Grochmalski:
Atakprzeprowadzonoprzyużyciu250czołgówiwozówpancernych.Wciągujed-
nejnocyRosjaniestracili80procentsprzętu.Potympogromiewojskafederalne
zmieniłytaktykę.Zamiastgeneralnegonatarciarozpoczętozdobywaniedomupo
domu.Każdybudyneknajpierw,ogniemartyleriiidziałczołgowych,byłrównany
zziemią,poczymprzystępowanodojegozdobywania21.
Zmianataktykidoprowadziładozniszczeńnaolbrzymiąskalę.Stronęro-
syjskąwojnakosztowaławedługróżnychszacunków5,5-15mlddolarów22.
Czeczeniawyszłazwojnycałkowiciezrujnowana.StanisławCiesielskizauwa-
ża,żewedlewiadomościpodanychprzezwładzerepublikiwmarcu1997r.
zniszczonychbyło:60%budynkówmieszkalnychwmiastachi40%nawsi,
80%szpitali,100%wyższychuczelni,70%szkółśrednich,90%przedszkoli,
7%elektrowniistacjitransformatorowych,30%procentzakładówpetroche-
micznych,100%przedsiębiorstwbudowymaszyn,90%przedsiębiorstwbu-
dowlanych,80%urządzeńrolniczych.Praktycznieprzestałistniećtransport
samochodowyorazłącznośćtelefoniczna23.
Najbardziejspośródobracanychwperzynęmiejscowościucierpiała(za-
mieszkanaw1994r.w70%przezRosjan)stolicakraju–Grozny.Całemiasto
ległowgruzach.Rosyjskieatakibombowezrównałyzziemiącentralnerejony
Groznego.Starsiludzie,którzywalczyliwarmiiradzieckiejzNiemcami,twier-
dzili,żemiastowyglądanielepiejniżStalingradpowojnie24.Prilepinumieścił
wswymliterackimzapisienastępujące,napozórbeznamiętnie,boprzytaczane
przezkapitanaOMON-u,obserwacje:
…imbliżejGroznego,tymzapachysuchsze,zwięźlejsze.Zrujnowanedzielnicewi-
tająnassurowo,wabsolutnejciszy.Chłopcyzastygająwnapięciu.Wszyscyuważ-
nieprzyglądająsięmiastu.Domyzogryzionymibrzegami,stertypokruszonych
szarychcegieł,dziurawedachykołysząsięwźrenicachtych,którzysiedząnabrze-
gupaki.Uliceprzypominająstare,zakurzonekawałkiscenografii.Przyszosienaty-
kamysięnabudynki,zktórychzostałasamafasada–ścianazoknaminaprzestrzał.
Zaoknamijestpustka.Dziwne,żeprzeciągniezwaliłtychszkieletównaszosę(Pa-
tologie,s.2021).
21P
.Grochmalski,op.cit.,s.14.
22В.Мукомель,Вооруженныемежнациональныеирегиональныеконфликты:люд-
скиепотери,экономическийущерб.Социальныепоследствия,[w:]Идентичностьи
конфликтывпостсоветскихгосударствах,ред.М.Олкот,Москва1997,s.311.
23S.Ciesielski,WojnawCzeczenii1994-1996,[w:]Czeczenia-Rosja…,s.47.
24D.Remnick,op.cit.,s.262.
