Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
KatarzynaDuda
wimionaludziorazwimionabogów–Ass(uLaków),Asnicwa(uAbazynów),
Answa(uAbchazów).PozostałWąwózAssinowskiwCzeczenii,surowy,zgru-
bowyciosanymikamieniamiwkształcieptaków.Pozostałorównieżstraszliwe
powiedzenie:ΠAsanchcekrwi”41.Toptak,któryłaknieludzkiejkrwiidostajejej
dosyta,kiedytoczysięwojna.Wowągrozęwojnyzwiązanązbóstwemwkracza
nagle,zmieniająctoncałejlegendy,podszytysarkazmemkomentarzMakanina:
Poprzezchrypienieipokasływanieweterzeprzebiłsięgłos.Czekaliśmy.Potem
naglerozległosięcałkiemwyraźnie:
–Asanżądapieniędzy…Asanżądapieniędzy…Asanżądapieniędzy…
Zledwiewyczuwalnymakcentem.
Wszyscysięroześmialiśmy.Tobyłozbytzaskakujące.Atociidol!Atocibóstwo…
(…).Jakiżtojednaknowoczesnyidol!.(Asan,s.127).
ΠAsanżądapieniędzy…”–poprzeztostwierdzeniewprowadzonyzostajewe
wszystkichinterpretowanychtuutworachmotywwojnyjakobiznesu,wojny
jakodrogidoosiągnięciakarieryizdobyciamajątku.Czeczeniastanowiłabo-
wiemistotnypunktstrategicznydlatych,którzychcielizagarnąćpozostawio-
nątuprzezRosjanbroń,którzypragnęlistaćsięgospodarzamiropynaftowej
iznajdującychsiętururociągów.Najpełniejtęwojenno-gospodarczągręprzed-
stawiłProchanowwpowieściCzeczeńskiblues,kreślącpostaciJakowaBernera
ijegootoczenia:
Jakwyjaśniłmu[Bernerowi–K.D.]ministerobrony,wojskapowinnybyłyszybko
wkroczyćdomiasta,przegonićDudajewanawiejskierówninyiustanowićkontro-
lęnadkompleksaminaftowymi.Właśnieztymikompleksamibyłzwiązanyinte-
resBernera.Nietknięteprzezwojnę,zakonserwowanefabryki,błyszczącestalowe
wieże,ciągnącewsteprury–wszystkotomiałostaćsięwłasnościąBernera(…)
ΠUspokojeniezbuntowanejCzeczenii”podyktowanebyłopolitykąenergetyczną
(Czeczeńskiblues,s.76).
Wrazzprochanowowskimibohateramiwchodzirównieżdoutworu,ważny
poupadkuZSRR,problemNowychRosjan42.
Przypomnijmy,iżkultura,wtymliteraturarosyjska,twórczoodtwarzając
rzeczywistość,przekazaławswymdziedzictwieszeregtzw.wzorcówantro-
pologicznych,odnoszącychsiędopostawludzkich,hierarchiiwartości,pre-
zentowanychprzezczłonkówspołeczeństwa,zaopatrzonychwszeregcech
dystynktywnych.Byłytonaprzykład:zbędnyczłowiek,małyczłowiek,czło-
41Ibidem.
42Zob.K.Duda,„NowiRosjanie”istatystycznyobywatel.WspółczesnaRosjawliteraturze
popularnej(OksanaRobskiiWiktoriaTokariewa),[w:]Kulturarosyjskawojczyźnieidiaspo-
rze.KsięgajubileuszowadedykowanaProfesorowiLucjanowiSuchankowi,t.2,red.K.Duda,
Kraków2008,s.201-211.
