Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
KatarzynaDuda
RosyjscynuworyszepokrojuBerneraegzystująwprzestrzenimiasta-me-
tropolii.DzisiejszaMoskwa(obserwowanaprzezJakowazokienjegoChero-
kee)wniczymnieprzypominasiermiężnego,betonowegogigantazczasów
radzieckich.Artykułyspożywczesądostarczanedodomu,wystarczykliknąć
myszką,kolacjęprzynosidostawcazpizzerii,sprzętgospodarstwadomowego
możnazamówićwkażdympaństwieświatazapośrednictwemkatalogów47.
PojawieniesięNowychRosjanzwiązanejestjednaknietylkozblichtrem,
dobrobytemiwystawnością.Zjawiskutemutowarzyszynieodłącznieprze-
mocikrew.Jakjużwspomniano,nuworysztworzyswójbiznesgłówniespo-
sobempozaprawnym.Stądnaprzykładzabójstwanazamówienie,mającena
celuwykluczenieniebezpiecznychkonkurentów,bądźnielojalnychpartnerów.
WpowieściProchanowa,Bernerzlecazabójstwo,zagrażającegomunaterenie
czeczeńskim,Πprzyjaciela”–LwaWierszackiego.Zbrodnitejdokonujemłoda,
rosyjskasnajperka,zwerbowanaprzezCzeczenów,abyzabijaćswychrodaków
–Rosjan.Wzwiązkuzpowyższymto,codokonałosięwgospodarcerosyjskiej
po1991r.,określanebywajakoΠpseudokapitalizm”
,ajeżelijużkapitalizmto
Πgrabieżczy”
,Πmafijny”
,bądźbardziejeufemistycznie:kapitalizmΠoligarchicz-
ny”lubΠnomenklaturowy”48.
NowiRosjanie,oligarchowie,bankierzy,równieżniesąwolni.Spętani
strachem,poruszająsiępoMoskwiewopancerzonychpojazdach,wynajmu-
jąochroniarzy,narażającsiętymsamymnabrakżyciaprywatnego,Πkupują”
przywilejeodwyżejpostawionychodnich,ogarnięcisąstałymszaleństwem
pomnażaniafortuny.Prochanow,celowostosującsymultaneizm,zestawiłich
więczsytuacjążołnierzyczeczeńskich:iciwRosji,icinaKaukazie(wszyscyna
swójsposób)walczą,ijedniidrudzyobawiająsięosweżycie,alekażdyznich
tańczywszalonymdancemacabre,wirujewΠczeczeńskimbluesie”
,abojącsię,
bądźsprzyjającΠAsanowi”porazkolejnywdziejachpogrążasięwrosyjskich
Πpatologiach”
.
CzyzatemRosjapo1991r.toniewbeznadziejności?Zapewnenie.Zarówno
Prochanow,jakiMakaninorazPrilepinunaoczniają,żewydobyciesięzesta-
nuchorobowego,jakimbyłkomunizm,możetrwaćcałelata,niewystarczybo-
wiemtransformacjaustrojowa,abywytrzebićzłozumysłówludzkich.Alesko-
rowchwilachnajwiększegozwątpieniaizagrożenianaszkicowaniprzeznich
bohaterowiewspominająimarząonajbliższych,opowrociedodzieciństwa,
skorotemarzeniasąspoiwemłączącymtepostaci,towydajesię,iżczęściowe-
goprzynajmniejodrodzeniaRosjamożedoświadczyćpielęgnującświatwarto-
47Moskwakapiezłotem,[on-line:]http://www.planetakobiet.com.pl/artykul—200-mos-
kwakapiezlotem.htm,odczyt:3IV2003
48B.Reitschuster,Ruskiekstrem.JaknauczyłemsiękochaćMoskwę,tłum.S.Miłkowska,
Warszawa2010,s.45.