Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DOKŁADNOŚĆPOMIARÓWIDYNAMIKASYSTEMÓWPOMIAROWYCH
21
Bardzoogólnadefinicjapomiarujestnastępująca:pomiarpoleganaporównaniu
stanuwielkościmierzonejA
x
zinnymstanemtejwielkościA
wz
,uznanymzastan
wzorcowy–rys.1.8.Zatemdokładnośćpomiaruniemożebyćlepszaniż
dokładnośćwzorca.Poziomdokładnościpomiarulubdokładnościwodtwarzaniu
stanuwzorcowegomierzonejwielkościwyrażasięprzezniepewność.
Rys.1.8.Pomiar–rysuneksymboliczny
MiędzynarodowysystemmiarSI,obowiązującytakżewPolsce,jestzbudowany
nazestawiesiedmiujednostekmiarypodstawowychwielkościfizycznych(metr,
kilogram,sekunda,amper,kelwin,kandelaimol)idwóchjednostekuzupełniających
(radianisteradian)[10].Wzorcejednostkimiarypodstawowych7wielkości
fizycznychodtwarzanesąszczególniedokładnie.Wzorceniektórychwielkości
fizycznychodtwarzanesązmniejsząniepewnością(czylidokładniej)niżwzorce
jednostekpodstawowych.Znajmniejsząniepewnościąpomiaru,czylinajdokładniej,
sąodtwarzanenastępujące3wielkościfizyczne:częstotliwość(wzorzeccezowy
lubrubidowy),napięcieelektryczne(wzorzeckwantowyzezłączamiJosephsona)
iopórelektryczny(wzorzeckwantowywykorzystującykwantowyefektHalla).
AtomowywzorzecczęstotliwościiczasuwGłównymUrzędzieMiar(GUM)
wWarszawiejestodtwarzanyzniepewnością1,3×10
–14
,akwantowywzorzec
napięciaelektrycznegozniepewnością2×10
–9
.Nawyposażeniulaboratorium
wGUMniemajeszczewzorcaoporuzkwantowymefektemHalla.
Fundamentalnymskładnikiemniepewnościkażdegopomiarucyfrowegojest
błądkwantyzacji.KiedywynikiempomiaruwielkościAjestliczbaN
x
,towzględny
błądkwantyzacjijestopisanywzorem(1.1).
‡
kwant
=1/N
x
(1.1)
GranicznawartośćniepewnościbezwzględnejyApomiaruwielkościAza
pomocąmiernikacyfrowego,np.woltomierzacyfrowego,jestpodawanaprzez
producentamiernikajakosumadwóchskładników(1.2):
JA=‡
d
A
d
+‡
z
A
zak
gdzie:
‡
d
–składnikniepewności,któryjestwzględnączęściwartościodczytaneji
‡
z
–składnikniepewności,któryjestwzględnączęścizakresupomiarowego.
(1.2)
Producenciaparaturypodająwartościskładnikówniepewności‡
d
i‡
z
wformie
tabeli,wktórejwartościtychskładnikówzależąodzakresupomiarowegooraz
okresuobserwacjiniepewności.Zwyklepodajesięwartości‡
d
i‡
z
dlaokresów
obserwacji:24h,90dnii1rok.
Wzadaniachpomiarowychwykonywanychprzezsystempomiarowymożemy
miećwpływnawieleczynnikówzwiązanychzesterowaniempomiaramiiprze-
