Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Istotaicharakterwyroku
49
nychformachaktówizastosowaniaprawamaterialnegodookreślonego
przezpowodaprzedmiotuprocesu(sporu),poddanegorozpoznaniu
irozstrzygnięciuwokreślonychformachcywilnoprocesowych8.
Regułąjest,żesądwprocesiecywilnymorzekawformiewyroku,
wktórymrozstrzygasprawęcodoistoty(meritum),biorączapodsta-
węrozstrzygnięciastanrzeczyistniejącywchwilizamknięciarozprawy
(art.316§1k.p.c.).Przezstanrzeczyistniejącywchwilizamknięcia
rozprawynależyrozumiećstanfaktycznyustalonyprzezsądnapod-
stawiedowodówprzeprowadzonychzgodniezregułamipostępowania
dowodowegoprzewidzianymiwart.227in.k.p.c.orazobowiązujący
stanprawny,wtymtakżeewentualnezmiany,doktórychdoszłowtoku
postępowania9.Wydaniewyrokumożerównieżnastąpićnapodstawie
okoliczności,którechoćistotnedlarozstrzygnięciasprawy,okazałysię
międzystronamibezspornealboniewymagałydowodudziękidomnie-
maniomfaktycznymiprawnym(art.231i234k.p.c.)lubpozostałym
regułomdowodowym(art.228-230k.p.c.),naprzykładfaktyistotne
dlarozstrzygnięciazostałyprzyznaneprzezstronęprzeciwną.Wyrok
możebyćrównieżopartynauznaniu(art.213§2k.p.c.)lubfikcjipraw-
dziwościtwierdzeńpowodaofaktach(art.339§2k.p.c.)10.
Sądrozstrzygawyrokiemwgranicachsformułowanegoprzezpowoda
żądania11.Zgodniezart.321§1k.p.c.sądniemożewyrokowaćcodo
przedmiotu,któryniebyłobjętyżądaniemanizasądzaćponadżądanie12.
Wynikającaztegoprzepisuzasadazwiązaniasądużądaniem(neeat
iudexultrapetitapartium)madlaprocesucywilnegofundamentalne
znaczeniejakopodstawowyrefleksnaczelnejzasadydyspozycyjności
istojącejzaniąautonomiiwolistron.Douchybieniatejreguledochodzi
nietylkowtedy,gdysądorzekłoczymświęcej,niżbyłoobjęteżądaniem
(plus)luboczymśinnym(aliud),lecztakże-afortiori-gdyorzekł
8K.Piasecki,Wyrok...,1981,s.28.
9
WyrokSNz16.11.2017r.,IPK323/16,LEXnr2428810;wyrokSNz27.03.2019r.,
VCSK68/18,LEXnr2652316;wyrokSNz10.01.2020r.,ICSK552/18,LEXnr2785113.
10
SzerzejT.Wiśniewski,Przebieg...,2013,s.280in.
11
Zob.K.Weitz,Związanie...,s.679in.
12
Przepisart.321§2k.p.c.zostałuchylonyzdniem5.02.2005r.ustawąz2.07.2004r.
ozmianieustawy-Kodekspostępowaniacywilnegoorazniektórychinnychustaw.
