Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
58
RozdziałII.Wyrokisądupierwszejinstancji
lubprawa,macharakterprewencyjny.Usuwającstanniepewności,po-
zwalanauniknięcieewentualnychnaruszeńprawapowoda.Zkoleiwy-
rokzasądzającysądwydaje,gdyuwzględniapowództwooświadczenie,
któregotreściąmożebyć:danie(dare),czynienie(facere),nieczynienie
(nonfacere),zaprzestanie(omittere),znoszenie(pati).Uwzględnienie
powództwaoświadczeniejestmożliwe,gdydochodzoneprzezpowoda
roszczeniejestwymagalne37,zaskarżalneinieprzedawnione(art.117
k.c.in.).Podziałnawyrokideklaratywneikonstytutywneopierasię
nazróżnicowaniuskutkówprawnych,jakiewywołująwydanewyroki,
októrychcharakterzedecydujenormaprawna38.
Przyjmujączkoleijakokryteriumpodziałusposóbustosunkowaniasię
sądudopowództwa,możnawyróżnićwyrokiuwzględniająceiodda-
lającepowództwo.Wzależnościodcharakteruposzukiwanejochrony
prawnejwyrokuwzględniającypowództwobędziewyrokiemzasą-
dzającym,ustalającymlubkształtującymstosunekprawnylubprawo.
Uwzględnieniepowództwaoznacza,żepowódwykazał,iżjegożądanie
udzieleniaochronyprawnejjestuzasadnionezarównowodniesieniu
dopodstawyfaktycznej,jakiprawnej.Oddaleniepowództwanatomiast
madużobardziejzłożonycharakter,ponieważmożenastąpićnietylko
zpowodubezzasadnościpowództwa,aletakżemiędzyinnymizbraku
legitymacjiprocesowejczynnejlubbiernej,brakuinteresuprawnego
wodniesieniudopowództwaoustalenie,niezaskarżalnościdocho-
dzonegoroszczenia,przedwczesnościpowództwa,przedawnieniarosz-
czenia,uwzględnieniazarzutupotrąceniaczyteżzrzeczeniasięprzez
powodadochodzonegoroszczenia39.
Możliwymdozastosowaniakryteriumrozróżnieniajesttakżerodzaj
posiedzenia,naktórymzostaniewydanywyrok.Wyrokwydanypo
przeprowadzeniurozprawypodlegaogłoszeniu,natomiastwydanyna
posiedzeniuniejawnymdoręczasięstronomzurzęduzestosownym
pouczeniem(art.327§4i5k.p.c.).
37
Uwzględnieniuroszczenianiestoinaprzeszkodzieto,żestałosięonowymagalne
wtokusprawy(art.316k.p.c.).
38
K.Piasecki,Wyroki...,s.108.
39
Zob.W
.Broniewicz,Przyczynyoddaleniapowództwa,PIP1964/5-6,s.831in.
