Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
I.KarierastaroruskiegoteonimuPerun
W989rokuwedługpodobnegorytuałuzostałobalonytakżebałwan
PerunawNowogrodzie:nLatem6497rokuochrzciłsięWłodzimierz
icałaziemiaruska;iumieszczającwKijowiemetropolitę,aNowogro-
dziearchiepiskopa,awinnychmiastachbiskupów,kapłanówidia-
konów;iradośćbyławszędzie.PrzybyłdoNowogroduarchiepiskop
JoachimKorsunianinzniszczyłołtarzorazPerunaściąłirozkazał
zawlecgodoWołchowa;agdybyłjużzwiązany,przeciągaligopo
gnojówce,bijącrózgami”57.
3.PierwotnanazwaPerunaairańskawarstwa
językowa
HenrykŁowmiańskiwysunąłhipotezę,żekultPerunabyłobecny
jedynieuSłowianwschodnichipołudniowych.Zprzeprowadzonych
analiztegowybitnegopolskiegohistorykamożnawywnioskować,że
wychodziłonzzałożenia,żeskoronazwaPerunniefunkcjonujewdo-
tyczącychSłowianzachodnichźródłach,totegobóstwatamniebyło.
Badaczuważał,żegenezakultuPerunauSłowianwschodnichzwiąza-
nabyłazwpływamiirańskimi.Łowmiańskiuznałtakżezapewnik,że
nSłowianiekontaktującsięnawschodziezkulturąirańskąniepotrafili
przekazaćswoimzachodnimpobratymcomnazwyPerunwznaczeniu
numinotycznym”58.Wydajesięjednak,żeuczonywswojejhipotezie
niewziąłpoduwagęwszystkichaspektów.MianowicienazwaPerun
najprawdopodobniejukształtowałasiębardzopóźno,tojestjużporoz-
padzieSłowiańszczyznypierwotnej,azwiązkiprasłowiańsko-irańskie
wystąpiływczasachetnogenezySłowian,czyliwepoceprzedmigra-
cyjnej(doV/VIwiekunaszejery).WtedySłowianiemówilijeszcze
jednymjęzykiemizapewneposiadalipraktyczniejednolitysystem
wierzeń,określanyprzezzbliżonąterminologięreligijną(wtymnazwę
bóstwczydemonów).WrazzmigracjamiSłowianipostępującymroz-
pademwspólnotyjęzykowejnastępowałaregionalizacjaichwierzeń.
Przejawiałotosięodrębnymrozwojemorazzanikiempogańskiej
57Новгородскаяперваялетописьстаршегоимладшегоизводов,Мо-
сква1950,s.159-160.
58H.Łowmiański,ReligiaSłowian…,s.105,220,224.
