Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Czynnikirozwojuosobniczegoczłowieka
•ogłoszeniew1957r.podstawowegodogmatubiologiimolekularnejoprzepływie
informacjigenetycznej(DNA→RNA→białko);
•propozycjacechuniwersalnegokoduprzedstawionawpracyCrickiwspół.Generalna-
tureofthegeneticcodeforproteinsopublikowanejwNature,30.12.1961r.wnumerze
4809:•jesttozestawtrzechnukleotydów(lubprawdopodobnieichwielokrotność)
kodującychjedenaminokwas;•kodniemacharakterukodu„nakładającego”;sekwen-
cjazasadjestodczytywanaodokreślonegopunktustartowego;•kodgenetycznyjest
prawdopodobnie„zdegenerowany”,cooznacza,żejedenszczególnyaminokwas
możebyćkodowanyprzezkilkatripletów;
•poznaniekodugenetycznegodatowanena1966rok–tripletyzasadwRNAjako
elementyszyfrukodującegoaminokwasy;
•w1973r.HerbertBoyeriStanleyCohenudowadniają,żeDNAprzecięty,anastępnie
zrekombinowanyjestczynnywkomórce;
•opracowaniew1977r.przezFrederikaSangeratechnikisekwencjonowaniaDNA
opartejosyntezęDNAprzezpolimerazęDNAinvitro;technikataumożliwiłaczytanie
sekwencjinukleotydowejcząsteczkiDNA;
•w1977r.wyizolowanyzostajepierwszyludzkigen;jesttogendlainsuliny;
•opracowaniew1983r.przezKaryBankMullisatechnikiokreślanejjakoreakcjałańcu-
chowapolimerazyPCRpozwalającejnaszybkiepowieleniewybranegofragmentu
DNA,anastępnieokreśleniejegodługości(NagrodaNoblaw1993r.)oraz
•odkryciegenetycznegopodłożawetiologiiniektórychchorób,jakpląsawicaHunting-
tonaczymukowiscydoza,datowanenarok1983.
Pomysłodczytaniacałegogenomuludzkiegozrodziłsięwpołowielat80.XXw.,alejego
intelektualnekorzenienawiązujądopierwszejmapygenetycznejopracowanejw1913r.
przezAlfredaSturtevantadlamuszkiowocowejDrosophilamelanogaster.Mapataobejmo-
wała6cech,aprocedura,którąwtymceluopracowałjestużywanadodzisiaj.Pierwszą
poważnądyskusjęnadmożliwościamisekwencjonowaniagenomuczłowiekazainicjował
RobertSinsheimer,kanclerzUniversityofCalifornia,nakonferencjiwSantaCruzw1985r.
Wówczastapropozycjaniezyskałapoparcianaukowców.Bezpośrednimimpulsemdo
podjęciabadańnadludzkimgenomemstałosięposzukiwaniedanychdotyczącychochrony
genomuczłowiekaprzedmutagennymwpływempromieniowania.Wroku1986Charles
deLisikierującyprogramamibadawczymizdrowiaiśrodowiskawDepartamencieEnergii
StanówZjednoczonych(TheUnitedStatesDepartmentofEnergy,DOE)przedstawiłprojekt
nazwanyHumanGenomeInitiative.Dorealizacjitegoprojektupowołałw1988r.Naro-
doweCentrumBadańLudzkiegoGenomu(NationalCenterforHumanGenomeResearch,
NCHGR).WtymsamymrokuwColdSpringHarbour(USA)zawiązanezostajemiędzynaro-
dowekonsorcjumHumanGenomeOrganisation(HUGO)skupiającewięcejniżstubadaczy
zwielukrajówświata.W1990r.rozpoczęlionirealizacjęprojektupoznanialudzkiego
genomu(HumanGenomeProject,HGP)zbudżetemtrzechmiliardówdolarówprzezna-
czonymnarealizacjębadańwciągu15lat.DokonsorcjumHGPnależały:USA,Chiny,
Francja,Niemcy,JaponiaiW.Brytania,wpracachbrałyudziałtakżelaboratoriazinnych
krajów.Inauguracjiprojektutowarzyszyładeklaracjaoudostępnieniunaukowcomwszyst-
kichuzyskanychinformacjiogenomie.W1997r.NCHGRprzemianowanonaNarodowy
InstytutBadańLudzkiegoGenomu(NationalHumanGenomeResearchInstitute,NHGRI),
aFrancisS.Collinspozostałdyrektoremnowegoinstytutu.Trzeciplanpięcioletnizostał
ogłoszonyw1998r.Wtymżerokunascenęwkraczanowygracz,prywatnykoncern
CeleraGenomicsCorporationzRockville,USAiJ.CraigVenter,biotechnologiprzedsię-
biorca,założyciel,dyrektorigłównynaukowiecwtejfirmie.PozastosowaniuprzezVentera
automatycznychsekwencerówgenów,nowej,szybkiejtechnikisekwencjonowaniaDNA,
42
