Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Przedmowadowydaniadziewiątego
studentówmedycyny,naukokulturzefizycznej,naukozdrowiuczybiologiiczłowieka
będziestatycznątopografiąaniedynamicznym,całościowymobrazemorganizmuzłożo-
negozszereguwzajemniepowiązanychizintegrowanychwcałośćpodjednostek,których
poprawnefunkcjonowaniezapewniazdrowie,sprawnośćbiologiczną,społecznąoraz
wysocesatysfakcjonującąjakośćżycia.Takwięczachęcamydoprzeczytaniawszystkich
rozdziałówtegopodręcznika,choćostatecznądecyzjępozostawiamyCzytelnikom.
Równocześniepragniemydodać,żewprawdzienaszymcelemjestprzedstawienie
aktualnejwiedzynatematróżnychaspektówrozwojubiologicznegoczłowiekawokresie
odpoczęciadośmierciorazwyjaśnieniemechanizmówprocesówrozwojowychdla
lepszegozrozumieniaewolucyjnieuformowanegowzorcarozwojucharakterystycznego
dlagatunkuHomosapiens,indywidualnejzmienności,międzyosobniczychróżniciich
biologicznych,społecznychikulturowychuwarunkowań,alenieaspirujemydowyczer-
paniawszystkichzagadnieńwramachtejtematyki.Zadbaliśmyjednakoto,abysłużyć
Czytelnikomzaprzewodnikówwzakresie,wjakimbadaniaidyskursnaukowypogłę-
biająnasząwiedzęoczłowieku.
Szczególnejuwadzepolecamynowetreściksiążki.Wrozdziale3obszernieomówiliś-
myprzełomowedlabiologiiosiągnięciazwiązanezpoznaniemludzkiegogenomuczy
molekularnychmechanizmówepigenezy.Owawiedzapozwalalepiejzrozumiećprocesy
różnicowaniakomórkowegowpoczątkowychetapachontogenezy,biologicznywymiar
kompleksowejrelacjimatka-płód,dziedziczeniacechnabytychwontogenezie,mechaniz-
mówstanowiącychpodstawęplastycznościfenotypowejwprzystosowaniusięorganizmu
dozmieniającegosięśrodowiska.
Wrozdziale5wyjaśniliśmyspecyfikęludzkiegowzorcawzrastaniaicechhistorii
życianatleinnychnaczelnych,copozwalalepiejzrozumiećbezradnośćludzkichnie-
mowląt,ogromnakładówrodzicielskichwopiekęiwychowaniepotomstwaorazznacze-
niedługiegożyciakobietpozakończeniuokresurozrodczego(pomenopauzie).Sporo
uwagipoświęciliśmyokresomprzejściowym,zdzieciństwadodorosłości(okresmło-
dzieńczyidorastaniazwanyadolescencją),przejściamenopauzalnegoukobietiśrodko-
wejfazieżyciazapoczątkowującejokresstarościukobietimężczyzn.Środkowafaza
życiawydajesięubocznymproduktemewolucjiczłowiekazwiązanymzwydłużeniem
trwaniajegożycia.Nakoniecomówiliśmyokresykrytycznewontogenezieczłowieka
wnowymujęciuproponowanymwepidemiologiiauksologicznej.
Wksiążceodwołujemysiędowynikówbadańantropologiibiologicznej,auksologii
ibiogerontologii.Bymiałyoneznaczeniepoznawcze,powinnybyćprzeprowadzone
zgodniezproceduramiprzedstawionymiwmetodologiibadań.Wrozdziale9omówiliśmy
szczegółowonajważniejszeaspektystrategiibadańontogenetycznychczłowieka.Jesteśmy
przekonani,żetenowowprowadzonedoksiążkitreścizmetodologiiimetodbadańbędą
pomocnewszystkimprzygotowującymbadanianaukoweorazraportyztychbadań.
Takpokrótceprzedstawiająsięuaktualnienia,uzupełnieniainowetreścimerytorycz-
nedziewiątegowydaniaksiążki.Przechodzącdostronyformalnej-zostałaonapodzielona
narozdziały,wktórychomawianetreściprzedstawiamywgłównejczęścitekstuoraz
wujętychwramkęblokachtematycznych.Blokisłużąrozwinięciu,uzupełnieniu,przed-
stawieniuwybranychaspektówomawianegozagadnieniaisąwartościowymdodatkiem
VII
