Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zycjomosobowościowym[3].NiezależnymczynnikiemryzykajestosobowośćtypuA,inaczejokre-
ślanajakonosobowośćwieńcowa”,któraodznaczasięchronicznąwalkąjednostkiwceluszybkiejrea-
lizacjijaknajwiększejilościcelów.Wzórtencharakteryzujesięniecierpliwością,nadmiernączujnością,
wrogością,agresją,pobudliwościąinieustannąpotrzebąwalkiirywalizacji.Kluczowąsferąaktywności
tychosóbjestpracazawodowa.Stałebalansowanienagranicywłasnychmożliwości,wzmożonaambi-
cjaorazsilnapotrzebaosiągnięćskutkujązaniedbanieminnychaspektówżycia,takichjakodpoczynek,
rodzinaorazzdrowie[4,5,6].
KolejnymwzorcemzachowańistotnymwpatogeneziechorobywieńcowejjesttypDosobowo-
ści,inaczejosobowośćstresowa,będącakombinacjądwóchcech:negatywnejemocjonalnościorazha-
mowaniaspołecznego.Negatywnaemocjonalnośćjesttotendencjadodoświadczaniasilnych,negatyw-
nychemocjitakichjaklęk,irytacja,gniew,wrogość.Wymiartenwyrażanyjestprzeztrzyczynniki
takiejakdysforia,irytacjaoraztendencjadozamartwianiasię.Natomiasthamowaniespołeczneopiera
sięnaunikaniurelacjiinterpersonalnychzpowoduobawyprzedzagrożeniamiznimizwiązanymi.
Świadomezredukowanieekspresjiemocjonalnejwynikazestrachuprzeddezaprobatąiodrzuceniem
społecznym.Cowięcej,tenwzorzecosobowościodznaczasięniskąsamooceną,obniżonymsamopo-
czuciem,pesymistycznympodejściemdożycia,uczuciemwyczerpania,trudnościąnawiązywaniakon-
taktówzinnymiludźmi.Tłumienienegatywnychemocjiobjawiasięwzrostemtętna,ciśnieniatętni-
czegokrwiorazwyzwalareakcjęstresową[5,7,8].
Celpracy
Celembadańbyłopoznanieosobowościowychuwarunkowańchorobywieńcowejupacjentów
pozawalemięśniasercowego.
Materiałimetody
Grupębadanąstanowiło110osób(57kobieti53mężczyzn)hospitalizowanychwUniwersytec-
kimSzpitaluklinicznymnaoddzialekardiologiiwokresieod1lipca2017do31grudnia2017r,którzy
przebyliMI.BadaniaprzeprowadzononaterenieUniwersyteckiegoSzpitalaKlinicznegowOpoluna
oddzialekardiologii.Wpracywykorzystanometodęsondażudiagnostycznego.Zastosowanonastępu-
jącenarzędziabadawcze:
1.SkalaTypuA–Framingham
Skalaumożliwiaidentyfikacjęcechosobowości,którenietylkopredysponujądozachorowania
nachorobyukładukrążenia,alerównieżodgrywająważnąrolęwprocesierehabilitacjiirekonwale-
scencji.Opisywanenarzędzieskładasięz10stwierdzeń,dotyczącychcechiwłaściwościtypowychdla
jednostki,odczućpodkoniecprzeciętnegodniaorazpresjiczasu.Każdestwierdzeniemaczterywa-
riantyodpowiedzi,którympodczasinterpretacjiprzypisujesięnastępującewagi:zdecydowanietak–1,
raczejtak–0,67,raczejnie–0,33,zdecydowanienie–0.Ogólnywynikjestśredniąwszystkichocen
imieścisięwprzedziale0-1.Wartościzbliżającesiędowynikun1”świadcząozachowaniutypuA,
natomiastwartościoscylującewgranicyn0”świadcząodominacjizachowańtypuB.
2.SkaladopomiarutypuD–DS14
Narzędzieskładasięz14stwierdzeń,którepodzielononadwiegrupy.Pierwszaczęśćdotyczy
negatywnejemocjonalności,zaśdrugaczęśćhamowaniaspołecznego.Respondentdokonujeocenywła-
snegozachowaniazużyciempięciostopniowejskali,wybierającjednąznastępującychodpowiedzi:fał-
szywe,raczejfałszywe,trudnopowiedzieć,raczejprawdziwe,prawdziwe.Każdatezajestocenianaod0
do4.Oddzielnieobliczasięwynikidlakażdegozwymiarów,zużyciemkluczadiagnostycznego.Im
wyższywynik,większenatężeniecechtypuD.Uzyskanieconajmniej10punktówwkażdymwymiarze
klasyfikujejednostkęjakotypD.
3.Autorskikwestionariuszankiety
Kwestionariuszankietyskładasięz22pytań,dotyczącychsytuacjisocjo-demograficznej(płeć,
wiek,miejscezamieszkania,wykształcenie,statuszawodowyicywilny),czynnikówryzykachoroby
wieńcowej(używki,aktywnośćfizyczna,dieta)orazstanuzdrowotnegorespondenta.
7
