Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Pojęcieirodzajeregionów
społeczne,którychcelemjestzachowaniewłasnejodrębności,kultury,języ-
kaczydialektu.Dużąrolęodgrywazainteresowaniehistorią,tradycją,dzie-
dzictwem,cowynikazpotrzebypodtrzymanialubprzywróceniapamięci
zbiorowej
11
.Niewystępujejeszczewówczasregionalizmadministracyjny,
alepolityczny.NajpełniejrozwijasięonweFrancji
12
,takżewHiszpanii
iWłoszech.Wpolskiejmyśliustrojowejwątkiregionalistycznebyłyobecne
wokresiemiędzywojennym
13
.Obecniedoobszarówzsilnierozwiniętątoż-
samościąregionalnązaliczyćmożnaŚląsk–GórnyiOpolski,Wielkopolskę
czyPomorze-Kaszuby.
Regionalizmwsensieadministracyjnymwpełnikształtujesiędopiero
poIIwojnieświatowej,kiedytoszybkopostępującyrozwójgospodarczy
powodujekoniecznośćwprowadzeniawiększychodówcześniefunkcjo-
nującychjednostekterytorialnych.Tymsamymtworzysięnowepoziomy
administrowania,azczasemregionywcorazwiększymstopniustająsię
podmiotamiwykonującymiadministracjępaństwową.Takierozwiązanie
przyjmujesięzwłaszczawpaństwachwiększychobszarowo,gdziewa-
runkiemsprawnegozarządulokalnegojestistnieniesilnegoregionalnego
szczeblazarządzania
14
.Regionalizmpojmowanywtensposóboznaczateż
prawospołecznościterytorialnejdosamostanowieniaisamorządu.Wystę-
pujeprzeciwtradycyjniepojętemupaństwu,aopowiadasięzaintegracją
ponadpaństwową.Społecznośćdanegoobszarutworzyidziaławstruktu-
rachregionalnych,gdyżsamaniejestwstanierozwiązaćzłożonychprob-
lemów
15
.Regionalizmstanowi,zdaniemA.Patkowskiego,swoisteantido-
tumnanadmiernącentralizacjępaństwaorazsłużyuwolnieniuinicjatyw
wyodrębnionychjednostekterytorialnychiichspołeczności
16
.
Pojęcieregionalizmu,jakpiszeW
.Misiuda-Rewera,macharakterdyna-
miczny,ewoluującyiciągleżywy
17
.Współcześniewyróżniasięwliteraturze
11
A.Kociszewski,Regionalizmmazowiecki...,s.124.
12
DziewiętnastowiecznaFrancjauważanajestzakolebkęwspółczesnegoregionalizmu.Stamtąd
pochodziliteżpierwsiteoretycyzagadnieńregionalnychoFrédéricLePlay,HenrideTourville,Vidal
delaBlanche.SzerzejnatentematJ.Damrosz,Regioniregionalizm...,s.81.
13
Zob.M.Grzybowska,KoncepcjeregionalistyczneapodziałterytorialnyRzeczypospolitejPolskiej
wokresiemiędzywojennym,SamorządTerytorialny2005,nr6,s.31–46;R.Pacanowska,Samorządwoje-
wódzkiwzachodniejPolscewlatach1919–1939,SamorządTerytorialny2007,nr5,s.58–71.
14
Z.Niewiadomski,Samorządterytorialny(wo)Prawoadministracyjne,podred.Z.Niewiadom-
skiego,Warszawa2007,s.140.
15
E.Haliżak,Funkcjeregionalizmuwstosunkachmiędzynarodowych(wo)Zmiennośćiinstytucjonalizacja
stosunkówmiędzynarodowych,podred.J.Kukułki,Warszawa1988,s.134.
16
A.Patkowski(red.),RuchregionalistycznywEuropie,Warszawa1934,s.428.
17
W
.Misiuda-Rewera,Włochy.Republikaautonomii,Lublin2005,s.58.
21
