Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Zagadnieniawprowadzające
samodzielności,działająnainnychzasadach.Dlategoteżtrudnowskazać
definicję,którabyłabywłaściwadlawszystkich,obecniefunkcjonujących
regionówofederalnych,autonomicznych,funkcjonalnych(administracyj-
nych),samorządowych.
Regionyfederalnetojednostkiwchodzącewskładpaństwafederalne-
goowNiemczech–landy(16),wAustrii–landyczykrajezwiązkowe(9),
wSzwajcarii–kantony(26),wUSA–stany(50),wKanadzie–prowincje
(10),wBelgii–regiony(3)
63
.Oilewpaństwieunitarnymsuwerenność
prawnaprzysługujewyłącznieorganomcentralnym,towpaństwiefe-
deralnympodzielonajestpomiędzyfederacjęijejczłony
64
.Ztegopowo-
dusamodzielnośćregionówfederalnychjestdużoszerszaniżregionów
funkcjonującychwpaństwieunitarnym.Wzakresiewydawaniadecyzji
politycznych(tworzeniaprawa)regionyfederalneposiadająwzasadzie
jednakowedopaństwakompetencje,odpowiadająceprzyjętemuwzor-
cowipodziału
65
.Charakterystycznącechąomawianychregionówjestich
dużasamodzielność,zktórejkorzystająnamocykonstytucjifederalnych.
Przejawiasiętoprzedewszystkimwposiadaniuwłasnej,odrębnejUkon-
stytucjiregionalnej”,władzyustawodawczej,wykonawczejisądowniczej,
anawetwprawiedonadawaniaUregionalnegoobywatelstwa”.Zasada
federalizmuwwyżejwskazanychpaństwachstanowigłówną,najczęściej
niezmienialnązasadękonstytucyjną
66
.Wartowtymmiejscupodkreślić,iż
federalizacjauznawanajestzaproces,którypowinienprowadzićdowielu
zprzypuszczalnychkorzyścizwiązanychzdecentralizacjąozwiększenia
udziałumieszkańców,uczynieniarząduodpowiedzialnymzaumiejsco-
wieniepotrzeb,większegoograniczeniarząducentralnego,zapewnienia
większejochronytożsamości,prawiinteresówmniejszości,promowania
odmiennościieksperymentowania
67
.Federalizmniejestwięcjedyniekwe-
stiąpolitycznejorganizacjipaństwa,leczprzedewszystkimszansązwięk-
szonegouczestnictwaobywateliwkształtowaniuprocesupolitycznego
68
,
jestprzeciwieństwemcentralizmuustrojowego
69
.
63
Flandria,WaloniaiBrukseladoroku1993byłyregionamiautonomicznymi.
64
M.Elżanowski,M.Maciołek,P
.Przybysz,Regionjakoinstytucjaprawnoustrojowa...,s.61.
65
B.Becker,J.W
.Tkaczyński,FederalnakonstrukcjaadministracjinaprzykładzieNiemiec,USAoraz
UniiEuropejskiej(Analizaporównawcza),SamorządTerytorialny1997,nr11,s.45.
66
Zob.np.P
.Sarnecki,Ustrojekonstytucyjnepaństwwspółczesnych,Kraków2005,s.207.
67
S.Oliwniak,Hiszpania–państwowspólnot,SamorządTerytorialny1993,nr11,s.67.
68
J.W
.Tkaczyński,Międzyfederalizmemasamorządnością.Rozwiązanianaprzykładziekonstytucji
RepublikiFederalnejNiemiec,SamorządTerytorialny1996,nr7–8,s.149.
69
K.v.Aretin,ThesenundAntuhesenzumFöderalismus(wo)Föderalismus.Bauprizipeinerfreiheitlichen
GrundordnunginEuropa,red.K.Assmann,T
.Goppel,München1978,s.161.
30
