Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
homogenicznejdospójnościheterogenicznej
31.PoglądySpencerana
ewolucjężniąsięodpoglądówK.Darwina.Pierwszywidziałw
ewolucjiprzedewszystkimzróżnicowanie,jednakononiezawszejest
postępem.Darwinnatomiastutożsamiałewolucjęzpostępemiw
naturalnysposóbupatrywałwprzyrodziezmianzmierzającychwtym
kierunku.
Nagrunciefilozofiitermintenrozumianyjestzatemtrojako.Po
pierwsze,jakosynonimwszelkiegorozwoju,(cojednakniedokońca
wydajesięuzasadnione),mogącyobejmowaćzarównopojedyncze
obiektyjakigrupyobiektów,przyczymowezmianywskalicałej
populacjiokreślasięjakoewolucję,podczasgdyzmianypojedynczych
osobnikówwramachichżyciazdająsięrozwojem(takierozumienie
wydaje
się
bliższe
biologii,
warunkowo
jednak
na
fali
interdyscyplinarnościpodejść,możnaprzenieśćjeszerzej,nagrunt
innychnauk).Najczęściejjednakuważasięewolucjęzasynonimpostępu,
przechodzeniadoformbardziejzłożonychlubdoskonalszych,corównież
pozostajewzgodziezprezentowanąsystematyką.Trzecisposób
rozumieniaewolucjipostulujeistnieniewniejzmianciągłych,drobnych,
stopniowychstawianychwopozycjidorewolucji
32.
Rozważając,czymjestewolucjanależyzwrócićuwagęnacztery
charakteryzującejąobszary:nieodwracalność,kierunkowość,postępowy
charakteroraztempozmian.Nieodwracalnośćewolucjioznaczabrak
możliwościodtworzeniadokładnietego,cobyłowcześniej,alewwyniku
zaistniałychzmianjużnieistnieje.Nawetjeśliwpewnychprzypadkach
byłobymożliweprzywrócenieutraconychcech,toraczejinnym
sposobem.Podobniekierunkowośćzmianewolucyjnychrównieżnależy
rozumiećwzględnie,mogąonepodążaćwokreślonymkierunkuprzez
pewienczas,potemmożeonjednakuleczmianie(czasemnawetna
przeciwny).Jeślinatomiastjakoefektewolucjitraktujemyżnorodność,
złożonośćiorganizacjęświatażywego,comożnazaobserwowaćdopiero
wszerszejperspektywieczasowej,toczasamiwyrazempostępubywa
równieżuproszczenieiredukcja.Ewolucjazwiększazatemżnorodność,
złożonośćiorganizacjęświatawogóle,aleniezawszekonkretnych
organizmów.Takiepodejściepozostajewzwiązkuztraktowaniem
31
L.Kasprzyk,Spencer,WydawnictwoWiedzaPowszechna,Warszawa1967,s.118.
32
G.Jagodziński,Ewolucja,http://grzegorj.w.interia.pl/pl/ewolucja2.html,zdn.
07.08.2006r.,s.3.
21