Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Rynekpracy
mechanizmówregulacyjnychbyłoczywistydlawiększościobserwatorów.Zakłady
pracyfunkcjonowaływtensposób,żeokresywielkiegowysiłkuprodukcyjnego
przeplatałysięzprzestojami.Celeekonomicznefirmocenianojakomniejważ-
neodtychzwiązanychzutrzymaniemkontrolipaństwanadstosunkamipracy.
Bardziejliczyłosięzapobieganiestrajkom,niżosiąganieefektywnościekono-
micznej,botęostatniątrudnobyłooszacować,jakożecenyproduktówustalał
rząd.Wrezultaciewzakładachpracy,wktórychwystąpienietakzwanychakcji
strajkowychwydawałosiębardziejprawdopodobne,„przerostyzatrudnienia”
byływiększe,apłacerelatywniewyższeniżtam,gdzieryzykostrajkówbyło
mniejsze.Rynekpracyniebyłdopuszczanyjakoalternatywa,wrazzwszystkimi
mechanizmami,któremutowarzyszą.
Wrezultaciepolskagospodarkawkroczyławokresburzliwejrestrukturyzacji
gorzejdoniejprzygotowananiżgospodarkikrajówsąsiedzkich(wszczególności
Czechosłowacji).Zmiananarynkupracymusiałasilniejsięzaznaczyćitaksię
wistociestało,czegowyrazembyłogalopującebezrobocie,które–choćspodzie-
wane–zaskoczyłowiększośćpracujących,zwłaszczagdychodziojegorozmiar,
tempowzrostuicharakter.Możnazasadniestwierdzić,żenapoczątkulatdzie-
więćdziesiątychubiegłegowiekuspołeczeństwopolskieniebyłoprzygotowane
emocjonalnie,poznawczoiorganizacyjnienabezrobocie.
Socjologiapolskaodpoczątkutychzmianinteresowałasięnowymimechani-
zmamirynkupracy,śledzącodpowiedźindywidualną,grupowąiinstytucjonalną
naichwprowadzenie.Polscysocjologowieszukalioczywiścieinspiracjiwniezbyt
obszernejliteraturzeświatowejnatentemat.Zpracpowstałychwpoprzedzają-
cympolskątransformacjęokresiewartoprzywołaćdwie,napisanewInstytucie
FilozofiiiSocjologiiPolskiejAkademiiNauk:HenrykDomańskiopublikował
wroku1987książkęSegmentacjarynkupracyastrukturaspołeczna,którąprze-
czytałamniestetydopierokilkalatpojejwydaniu,auważamjązaklasyczną,
obowiązkowąlekturędlakażdegosocjologapracy.IrenaReszkepopobycie
wStanachZjednoczonychwydaławroku1991Nierównościpłciwteoriach
ibadaniach:teoretycznewyjaśnienianierównościpłciwsferzepracyzawodowej.
Tapracatakżestałasiędlamnieważnazewzględunazawartywniejsolidny
przeglądliteraturyamerykańskiej.Wroku2002RafałDrozdowskiwydałksiążkę
RynekpracywPolsce,kompetentniecharakteryzującuwarunkowaniapierwsze-
godziesięcioleciarozwojurynkupracy,wszczególnościbardziejrealistyczne
postawywobecrynkupracyipojawieniesięnowychstrategiidostosowawczych
(Drozdowski2002).
Jakwspominanowcześniej,wsocjologicznejliteraturzeświatowejniema
zbytwielupracpoświęconychrynkowipracy.Przedewszystkimdlatego,żetemat
tenleżywobszarzezainteresowańekonomii;wjęzykuangielskimsubdyscyplina
gomonopolizującawsferzebadańiteoriizwiesięlaboureconomics.Udział
socjologiiwzgłębianiutejproblematykijeststosunkowonowyiograniczasię
raczejdosegmentacjirynkupracy,codecydujeotym,żetematykątązaintereso-
wanisąsocjologowiepracy,socjologowieorganizacjiorazbadaczezróżnicowania
społecznego(strukturyinierównościspołecznych).
