Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sposępnienieatmosfery,aleprzeżyte
retroaktywnie
tojałowośćsiedzeniarazem,któratrwałaitrwała
bezkońca
[podkr.AL]inieulatniałasięztchnieniempodróżyjak
upióroświtaniu,napawałamniesmutkiem”
10
.JeśliklimatBerlinalatdzie-
więćsetnychrzeczywiściegodotknął,Auerbach,podobniejakBenjamin,
musiałczućpresjęnadmiarurzeczy,przytłoczenianapierającąmaterią.
Zapewneoswoimdzieciństwierównieżmógłbynapisać:„Gdziekolwiek
spoglądałem,widziałemotaczającemnieekrany,poduszki,lamperie,
którełaknęłymojegoobrazu,jakcieniewHadesiełaknąkrwiofarne-
gozwierzęcia”
11
.Obrazyrzeczyłaknąceludzkichwizerunków,przezto
pragnieniesplatającesię,odsyłającedosiebie,torującedrogęprzyszłej
„precesjisymulakrów”.Wyobrażeniaodbierająceżycie,boprzesycone
jużśmiercią.ToodcisnęłosięwpamięciXXstulecia.Nicdziwnego
więc,żezgłębokimzrozumieniemAuerbachanalizowałteksthistoryka
zeschyłkowegoIVwiekunaszejery,AmmianaMarcellina.Ijednocześnie
dlategowłaśniesurowysenstego,coopisywałAmmian,jaknadłoniwi-
docznyjestwtekścieAuerbacha.Wzmianiestylurzymskiejhistoriografi
odczytywałondokonującysięwtejkulturzeupadek.Pisał:„Porównanie
zTacytemwskazuje,oilesłabszystałsiętuzarównoelementhumani-
styczny,jakirzeczowo-racjonalny,oilesilniejszyzaśelementmagiczny
izmysłowy”.Izauważa:„Wrażenieczegośprzygniatającociężkiego,spo-
sępnienieatmosferyzaznaczasięjużprzykońcuIstuleciaepokicesar-
stwa[mianowicieuSenekiiTacyta–AL].UAmmianadochodzijednak
wręczdodehumanizacjimagicznejizmysłowej;jestprzytymrzecząoso-
bliwą,żewłaśnieowoskostnieniepierwiastkahumanistycznegosprzyja
tusensualnemuodtworzeniuprzedstawianychwydarzeń”
12
.UAuerba-
cha,spoglądającegonarzymskąprzeszłośćzeswegotureckiegoazylu,
10
W.Benjamin,
Berlińskiedzieciństwonaprzełomiewieków
,s.80.Schyłkowośćklimatu
Berlińskiegodzieciństwa
Benjaminaprzebijawstylu,wkonstrukcji,wużywanejmetaforyce,
wsmutkuinostalgii,charakterystycznychdlategotekstu.Udokumentowaćtomożnadzie-
siątkamifragmentów.
11
Tamże,s.66.
12
E.Auerbach,
Mimesis.RzeczywistośćprzedstawionawliteraturzeZachodu
,s.74.
27
