Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
Wprowadzenie
1.1.Problematyka,celeiichuzasadnienie
Niniejszaksiążkajestwcałościpoświęconatematowirytmuwmowieijęzyku.
Dlabadaczazainteresowanegopodjęciemtegotematutrudnościpojawiająsię
jużnasamympoczątku,gdyżoilewprzypadkumuzykiobecnośćkomponentu
rytmicznego,determinującegojejstrukturęczasowąniepodlegadyskusji,otyle
wprzypadkumowywliteraturzenaprzestrzeniostatnichkilkudziesięciulat
prezentowanesąbardzoróżne,czasamizupełnieskrajnestanowiska.Itak,do
dzisiajpowszechnejeststosowanieterminówsyllable-timingistress-timingściśle
związanychzhipoteząorytmicznejklasyfikacjijęzyków(LloydJames1940;Pike
1945;Abercrombie1967),wedługktórejkażdyjęzykposiadastabilne,kontra-
stywnewłasnościrytmiczneireprezentujekonkretnąkategorięrytmiczną:oprócz
wspomnianychstress-timing(rytmakcentowy,np.wjęzykuangielskim)isyl-
lable-timing(rytmsylabiczny,np.wefrancuskim),takżemora-timing(tj.rytm
opartynamorze,np.wjęzykujapońskim).Zperspektywytejhipotezyrytm
miałstatuskluczowegoprozodycznegokomponentujęzyka,kształtującegojego
strukturęczasową,czegoprzejawembyłylicznebadaniawzakresieizochroni-
zmuiłączonychznimmechanizmówkompensacyjnych(Barnwell1971;Lehiste
1972;Huggins1975;Noteboom1972;Lindblom&Rapp1973;Witten1977;
Witten&Smith1977;Jassemiin.1984;Richter1984;Kohler1986).Oiletego
typukoncepcjemożnauznaćzajednoekstremum,otylepoprzeciwnejstronie
znajdujemystanowiskomówiąceotym,żerytmwypowiedzijestepifenome-
nem1(Gibbon2006,2017),czylizjawiskiemwtórnymwstosunkudolicznych
uwarunkowańkształtującychprzebiegjejwzorcaczasowego-fonologicznych
ifonetycznych(Dauer1983,1987),wtymartykulacyjnych(Xu2009)ifono-
taktycznych(Brown&Matene2014;Prietoiin.2012),prozodycznych(Prieto
iin.2010,2012;White2014;Windmanniin.2015),aletakżepsychologicznych
1
Zob.dyskusjęw:Kohler,2009,str.7-8orazw:Gibboniin.2014,str.69.
