Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
Wstęp
ustanowienietzw.systemuwalutyzłotej1,wktórymkursywalutowemiałycharak-
terstały,ustalonyjakoparytetdozłota.Pomimoustalonegoparytetukursymogły
ulegaćniewielkimwahaniom,jednakwyłączniewustalonymprzedziale,którego
granicestanowiłytzw.punktyzłota.Zawirowaniagospodarczezwiązanezpierwszą
wojnąświatowąwlatach1914-1918spowodowaływwielupaństwachobchodze-
nieograniczeńwprowadzonychprzeztensystem.Mimopróbjegoprzywrócenia,
wokresiepowojennymSzwajcaria,poprzezdewaluacjęw1936r.swojejwaluty-
franka,przesądziłaostatecznieoodejściurównieżpozostałychpaństwodtegosys-
temu2,cozbiegłosięwczasieztrwającymwlatachtrzydziestychXXwiekuświato-
wymkryzysemekonomicznym.Kolejnapróbauregulowaniasystemówwalutowych
przypadłanarok1944,podkoniecdrugiejwojnyświatowej,kiedytonakonferencji
wBrettonWoodswStanachZjednoczonych,przyudzialeUSAiWielkiejBrytanii
-emitentównajbardziejrozpoznawanychwalutwowymczasie,tj.amerykańskiego
dolaraorazbrytyjskiegofuntaszterlinga,powołanoSystemWymianywWalucie
Złotej(ang.GoldExchangeStandard)orazMiędzynarodowyFunduszWalutowy
-MFW.Zpunktuwidzeniastabilizacjikursówwymianywalutzałożenianowego
systemumożnabyłowuproszczeniusprowadzićdo:
a)zobowiązaniasiępaństwczłonkówMFWdoustaleniaparytetuswojejwa-
lutywstosunkudozłotaoraz
b)ograniczeniadojednegoprocentuwahańkursówwalutpaństwczłonków
MFWwstosunkudokursówparytetowychprzezinterwencjebankówcentralnych.
Wnowymsystemiedolarauznanozagłównąwalutęrezerwową,aStanyZjed-
noczonezobowiązanodoodkupywaniabądźodsprzedawaniawładzommonetarnym
innychkrajówzłotapoustalonej,stałejceniewynoszącej35USDzauncję3(uncja
międzynarodowa-1oz.=28,3495231g).
Punktprzełomowydlazagadnieńzwiązanychzryzykiemwalutowymprzypadł
narok1971,kiedytopotzw.kryzysiedolarowymStanyZjednoczonezrezygno-
wałyzwymienialnościswojegodolaranazłoto,awreakcjinatoposunięciewięk-
szośćkrajówzdecydowałasięnaupłynnieniekursówwłasnychwalut.Podobniejak
wprzypadkusystemuwalutyzłotejpodejmowanopróbyprzywróceniafunkcjono-
wanianowegomechanizmu,jednakwroku1973,wwynikuogłoszeniaprzezrządy
Japoniiikrajóweuropejskichodejściaodpodejmowaniainterwencjinarynkuwalu-
towym,systemzBrettonWoodsdefinitywnieprzeszedłdohistorii.
Zpunktuwidzeniapolskiejgospodarkizagadnieniazwiązanezkursamiwaluto-
wymiorazryzykiemwynikającymzpowszechnychtransakcjiwalutowychnabrały
znaczeniadopieroporoku1989.WtrakcierozpoczętegowtedywPolsce,atrwają-
cegoponaddziesięćlat,procesustopniowejliberalizacjiprawnychstosunkówde-
1D.Bennett,Ryzykowalutoweinstrumentyistrategiezabezpieczające,DomWydawniczy
ABC,Warszawa2000,s.14.
2Tamże,s.15.
3Tamże,s.17.