Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
Wzwiązkuzglobalizacjąrynkufinansowegopraniepieniędzystałosięzjawiskiem
transgranicznym.Praniepieniędzy(ang.moneylaundering)pojawiłosięwStanach
ZjednoczonychwXXwieku.ZaPatrycjąChodnicką(2015)jakopraniepieniędzy
przyjętolegalizacjędochodówpochodzącychzpierwotnejdziałalnościniezgodnej
zprawemwceluograniczeniakosztówtransakcyjnychprzyjednoczesnymwyko-
rzystaniuwszelkichdostępnychmetod,awszczególnościinstytucjifinansowych,
rodzącekosztyspołeczno-prawno-ekonomicznezarównodlagospodarkikrajowej,
jakimiędzynarodowej.Przezkosztytransakcyjnerozumiesię:
•kosztyujęcia,oskarżeniaorazutratywolnościprzez„pracza”;
•kosztyalternatywne,wynikającezmożliwościfunkcjonowaniawgospodarce
legalnej;
•kosztystraconegoczasu;
•kosztywprowadzeniadolegalnegoobrotu,np.kosztyłapówek,utrzymania
działalnościprzestępczej.
PrekursoremregulacjidotyczącychprzeciwdziałaniutemuzjawiskusąStanyZjed-
noczone.Amerykańskieregulacjedodniadzisiejszegostanowiąpierwotneprzepisy
względemeuropejskich.TheBankSecrecyActz1970rokubyłapierwsząregulacją
poruszającąwspomnianątematykę.Pierwsząeuropejskądyrektywąwtymzakresie
byłaDyrektywa91/308/EWG.SwojerekomendacjewystosowałrównieżBazylejski
KomitetdosprawNadzoruBankowego.WPolscepierwszaustawadotykającatylko
problemulegalizacjidochodówpochodzącychzdziałalnościniezgodnejzprawem
powstaław2000roku.
Funkcjonujądwapodejściadoryzyka,amianowicie:podejścieopartenaregu-
łach(ang.rulebasedapproach)orazpodejścieopartenaryzyku(ang.riskbased
approach).Pierwszeznichpoleganabadaniutransakcjiwoparciuotransakcje
ponadprogowe(transakcjegotówkowelubbezgotówkowepowyżejproguzapisane-
gowustawie)orazkatalognajbardziejprawdopodobnychsytuacji,wktórychmoże
dochodzićdopraniapieniędzy.Wprzypadkuspełnieniadanychwarunków,instytucja
obowiązanamaobowiązekraportowaniaiwszczynasięprocesocenytransakcjipod
kątemjejnielegalności(Ross,Hannan,2007).Wadątegopodejściajestmożliwość
zaadaptowaniawskazanychtechnikprzezpodmiotyzajmującesiępraniempienię-
dzy.Aktualneprzepisyprawnesąoparteodrugieznadmienionychpodejść.Pierwszy
razpodejścieopartenaryzykupojawiłosięwDyrektywie2005/60/WEipolegana
