Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RządyirządzeniewPolscejakoprzedmiotbadań
39
tegogabinetuniezaszłyinneruchykadrowe,zmianęszefagabinetuuznaję
zazmianęrządu.Równocześnieuwzględniamporządekustrojowywyznaczony
przezKonstytucjęPRLz1952r.,wramachktóregosamadymisjaszefagabinetu
ministrówniebyłatraktowanajakozakończeniedziałaniarządu.Bioręteżpod
uwagęfakt,żepozmianachustrojowychw1989r.powróconodopowiązania
zmianyszefagabinetuzezmianąrządu.
Historycznasztafetarządów.Biorącpoduwagęwszystkiewskazanewyżej
okoliczności,wprzedstawionymponiżejkatalogurządówumieściłem:trzydzie-
ścigabinetówministrówfunkcjonującychwokresiemiędzywojennym;cztery
–wokresieIIwojnyświatowej;czternaście–wokresiewalkiowładzęitwo-
rzeniawPolsceustrojusocjalistycznego;osiemnaście–wokresiepozmianach
ustrojowych1989r.
Rozbieżnośćmiędzyliczbąrządówaliczbąszefówgabinetówministrów.
Wsporządzonejwramachtegoopracowaniastatystyceliczbarządówniepokry-
wasięzliczbąszefówgabinetuministrów.Wynikatozfaktu,żewokresie
stosowaniakonstytucjiz1952r.obowiązywała–przedstawionawyżej–zasada,
zgodniezktórątymsamymrządemmoglikierowaćróżnipremierzy.Wlatach
1952–1989r.kilkarządówmiałowposzczególnychokresachróżnychpremie-
rów49.Rozbieżnościmiędzyliczbąrządówaliczbąszefówgabinetówministrów
wynikałytakżezkierowaniaprzezjednąosobęwięcejniżjednymgabinetem
ministrów.Takasytuacjawystąpiławprzypadkupiętnastupolityków.
Osobykierującerządemwięcejniżjedenraz.Niekwestionowanymliderem
wśródnichjestJózefCyrankiewicz,którystałnaczelesześciurządów.Tylko
nieznacznieustępujemuwtejstatystyceKazimierzBartel,którykierowałpię-
ciomarządami.JeślijednakCyrankiewiczstałnaczelerząduwsumieprzez
bliskodwadzieścialat,toBartelbyłpremieremłącznieprzezokołopółtoraroku.
Wypadauzupełnićlistępolityków,którzystalinaczelegabinetuministrów
więcejniżjedenraz.Wokresiemiędzywojennymbylito:WładysławGrabski
(dwukrotnie),JózefPiłsudski(dwukrotnie),AntoniPonikowski(dwukrotnie),
WalerySławek(trzykrotnie),WincentyWitos(trzykrotnie).WokresieIIwojny
49
Byłotakwprzypadkurządówkierowanychprzez:BolesławaBierutaiJózefaCyrankiewicza
(21listopada1952–27lutego1957);JózefaCyrankiewiczaiPiotraJaroszewicza(28czerwca
1969–29marca1972);PiotraJaroszewiczaiEdwardaBabiucha(27marca1976–3kwietnia
1980);EdwardaBabiucha,JózefaPińkowskiegoiWojciechaJaruzelskiego(3kwietnia1980
–12listopada1985).WdośćskomplikowanysposóbprzebiegałaobsadastanowiskaPrezesa
RadyMinistrówwlatach1988–1989.WpierwszymokresiestanowiskotozajmowałMieczysław
Rakowski.PoprzyjęciuprzezSejmPRLwdniu1sierpnia1989r.dymisjirząduzłożonejprzez
premiera(M.P
.z1989r.nr26,poz.203),od2do24sierpnia1989r.stanowiskoPrezesaRady
MinistrówzajmowałformalnieCzesławKiszczak,apoprzyjęciuprzezSejmjegorezygnacji,
od24sierpnia1989r.do12września1989r.,kiedytoSejmpowołałnowyrządzTadeuszem
Mazowieckimnaczele,PrezesemRadyMinistrówbyłtakżeT
.Mazowiecki,któregoSejm
powołałnatostanowisko,powierzającmurównocześnie–uchwałązdnia24sierpnia1989r.
–przedstawieniewnioskówwsprawieskładuRadyMinistrów(M.P
.z1989r.nr30,poz.224).
