Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1931–jeżelizakryteriumprzyjmiemydeklarowanyjęzyk
ojczysty–Polacystanowili16,6%wszystkich
mieszkańcówwojewództwawołyńskiego(27,5%
mieszkańcówmiast,15,1%–wsi),Ukraińcy68%(16,1%
mieszkańcówmiast,75,2%–wsi),Żydzi9,9%(48,6%
mieszkańcówmiast,4,5%–wsi),określającysięjako
Rusini0,4%,Białorusini0,1%,Rosjanie1,1%,Niemcy
2,3%,innenacje1,6%.Strukturanarodowościowa
ludnościpowiatukrzemienieckiegokształtowałasięmniej
więcejwpodobnychproporcjach.
Przedstawicieletychwszystkichnarodowościstalisię
obywatelamiRzeczypospolitejPolskiej.Iwtedysię
okazało,żenajpilniejsząsprawąspołecznąjest
wyrównanieszansludnościwdostępiedopolskiejkultury.
Trudnobowiemsobiewyobrazićobywatela
jakiegokolwiekpaństwa,pozostającegopozajegokulturą.
Iniechodzituo„wynaradawianie”zamieszkałychnatym
terenieUkraińców–botoonibyliniemniejszością,ale
większościąnajbardziejpodtymwzględemupośledzoną–
aleosprawętakczęstopodnoszonąwnaszychczasach:
przeciwdziałaniesytuacjiwykluczenia.Chociażcelem
nauczaniabyłowdrażanieumiejętnościczytaniaipisania
popolsku,niesłusznyjestwtymwypadkustawianyprzez
niektórychinterpretatorówhistoriizarzut„polonizacji”
miejscowejludności.GdybyRzeczpospolitarealizowała
programwynaradawiania,niebyłobynaKresachmiejsca
nakultywowanieprzezUkraińców,ŻydówczyCzechów
tradycjinarodowych–wtymreligijnych.Zgodna
koegzystencjakilkunacjibyłajednymzzałożeń
wskrzeszonejirealizowanejprzezPiłsudskiegoidei
jagiellońskiej.Chodziłojednakoprzygotowaniepolskich
obywatelinarodowościpolskiejiniepolskiejdopełnego
uczestnictwawżyciupaństwowymispołecznym.
Wzakresieedukacjidziecinapoziomieelementarnym
regulowałtoobowiązekszkolny,awięcproblem
analfabetyzmudotyczyłjużnieich,leczpokoleńrodziców
idziadków.
Obowiązekszkolnynaziemiachpolskichzaboru
pruskiego(wWielkopolsceinaPomorzu)został
