Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
rodzajurównouprawnienia.Pragnęławywalczyć
wRzeczypospolitejlepszewarunkidlaswojegowyznania.
Prawodopańszczyznyniewystarczałowidać
prawosławnympanomipółpankom.Żądali...czegoś
ponadto.
Najbystrzejsizówczesnychstatystówgłosili,żenie
należyprzyjmowaćprogramunieprzejednanych,takich
jakJeremiWiśniowiecki.Wielcypanowieukrainnistalisię
bowiemwłaśniezupełnymibankrutami.Potęgęswą
czerpaliwszakzRusi,któratłumniepowstała.Stłumić
rebelięmożnabywięctylkosiłamizzaBugaiPrypeci
–polskimiilitewskimi.
Takbyłonaprawdę.Wytwarzałosiępołożeniegroźne
wstopniunajwyższym.Wewnętrzna,domowagranica
Rzeczypospolitej–ta,któraoddzielałaUkrainęodPolski
iLitwy–mogłasięwtychwarunkachrychłoprzetworzyć
wprzepaśćmoralną.PrzeznaczonedozgnieceniaRusi
Kijowskiejpułkinadejśćmiałyzzachodulubzpółnocy
–zakażdymrazemzzewnątrz.
ChmielnickiwymógłnaTatarachprzyrzeczenie,żebrać
będąwłykaiłupićtylkoLachów,Rusinówzostawiając
wspokoju.Niekiedyrzeczywiścietosięprzytrafiało...
Kiedyindziejordyńcyrąbaliszablamiitakich,cowylegali
nadrogi,abypowitaćzwycięskichsprzymierzeńców.
Tłumyjasyruskładałysięwcalenietylkozłacinników.
Krymżyłzwojny,każdyzmahometańskichwojowników
nawłasnąrękęszukałzysku,apodczaswyprawyniezbyt
sięliczyłznajwyższyminawetautorytetami.„Pili
wszędzieTatarowiehaniebnie.Kiedyktóregowzięto,tedy
pijanegobardzo”–zapisałnaocznyświadek.Wpewnej
majętnościwojewodyTyszkiewiczaodjednegozamachu
wychłeptalipięćdziesiątbeczek...niewódkiwcale,lecz
surowozabronionegoprzezKoranwina.
ChanIslamGirejnapisaćmiałwkrótcedowodzów
kozackich,żedotrzymaobietnic,leczstanowczoprosi,