Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Terminunsemi-peryferie”(którykorespondujezużywanym
dalejwtejpracyterminemsemi-elity)używamwmiejscezwykle
stosowanejpółperyferyjnościrozmyślnie.Lepiejbowiemwmoim
przekonaniuoddajedwuznaczność,jakawiążesięzewspomnia-
nymwyżejdominium,którejednocześniebyłoregionempółpery-
feryjnym,zarazembędącpewnegorodzajulokalnymcentrum.Bez
zaznaczeniatejdwuznaczności,silnieobecnejzarównowobszarze
polskiejiniewyłączniepolskiejwyobraźni,pewnerzeczypozosta-
jązarazemdoskonaleopracowaneteoretycznie,jakiniezbytzro-
zumiałe.Beztegoelementu(towłaśniejednaztychncałkiemspo-
rychrzeczymniejszych”)zrozumienie,dlaczegonp.dlaRosjiPol-
skajakopewnewyobrażenieczyhistorycznyipolitycznyfakt
(takżefaktwspółczesny)jestrodzajemnfundamentalnegopro-
blemubezznaczenia”,będzieraczejdośćtrudne.
Określeniatakie,jaknWschód”,nZachód”czynnowoczesność”,
umieszczamczęstowcudzysłowach,gdyżużywanesąonejako
nazwydlazbioruwyobrażeń,którewnobiektywnejperspektywie”
niekonieczniemająwielewspólnegoznrzeczami”:tym,cosiętrak-
tujejakoichdesygnaty.Zarazemjesttogłówny,jeśliniejedyny,
sposób,wjakitenrzeczy”wydająsięistniećwtejsytuacji.Cogor-
sza:nieistniejąonensamoistnie”,leczraczejwinnybyćujmowane
jakoniekoniecznieuporządkowaneseriewzajemnychodbić.
Wtymsensienp.,żenZachód”,doktóregoodnosisięnWschód”,
jestnwschodniąkreacją”(wyobrażeniem),którezkoleikreowane
jestpoprzezodbicienzachodniegowyobrażeniaWschodu”itd.Jest
tojedenztychwłaśniemomentówwpracybadawczej,wktórym
pojawiająsięnżółwie”zprzywołanejnapoczątkuantropologicznej
anegdoty.Tomnogośćszczegółów,którejednocześniendomagają
sięzbadania”,zarazemtewłaśniebadaniadośćskutecznieza-
ciemniając.Sytuacjętękomplikujenadtofakt,żeniesątorzeczy
niezbadane,niestanowiąoneżadnejakademickiejterraincognita.
Mnogośćopracowańdotyczącychperyferii,relacjizależności,rela-
cjicentro-peryferyjnychoraznadwyrazbogataliteraturapostko-
lonialnamożeprzyprawićoprzysłowiowynzawrótgłowy”.Pro-
blemwtym,żetasamaliteratura,czyniąctoterytoriumbadawcze
nznanym”,zarazem–zróżnychprzyczyn,pośródktórychninteres
9
