Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
I.Historycznyrozwójźródełprawarzymskiego
37
consultum-uchwałasenatu)lSposobytworzeniaprawaulegaływstarożytnymRzy-
miepowolnejewolucjiwzależnościodzmianystosunkówpolitycznychorazspo-
łeczno-gospodarczychlWpoczątkowymokresiepodstawowymźródłemprawabył
zwyczaj(mos,consuetudo,iusnonscriptum),następniezaś-normyprawapisanego
(iusscriptum),doktórychnależały:ustawyzgromadzeńludowych(legesrogatae),
uchwałysenatu(senatusconsulta),edyktymagistraturrepublikańskich,opiniejury-
stóworazustawycesarskie(constitutiones)l
2.Źródłapoznania
Źródłamipoznaniaprawasąwszelkieświadectwa(pomniki),zapośrednictwem
którychpoznajemypraworzymskielWliteraturzetradycyjniewyróżniasięnastępu-
jącerodzajeźródełpoznania:literackie,epigraficzne,papirologiczneorazjurydycznel
Źródłamiliterackimi(zwanymitakżenieprawniczymi)sąutworyliteraturyrzymskiej
iczęściowogreckiej,którepomagająlepiejpoznaćstanifunkcjonowanieprawawokreś-
lonymmomenciehistoriiRzymulDotejgrupyźródełnależądziełapisarzystarożytnych,
przedewszystkimhistoryków,atakżeretorów,filozofów,komediopisarzy,gramatykówl
Dlapoznaniaprawawpóźnymokresiecesarstwaużytecznesąutworystarożytnych
pisarzychrześcijańskichl
literackie
fontesiuriscognoscendi
źródłapoznaniaprawa
epigra-
fczne
logiczne
papiro-
RZYMSKIEGO
dyczne
jury-
ŹRÓDŁA
PRAWA
ustawodawcze,
zgromadzenie
ludowe,senat
organy
np.
źródłapowstaniaprawa
fontesiurisoriundi
senatusconsultum,
ustawodawczych,
efektdziałania
np.lexrogata,
konstytucje
cesarskie
organów
Źródłamiepigraficznymi(grlepigraphé-napis)sąwszelkiegorodzajuinskrypcje
(łaclinscriptiones),czylinapisy(zazwyczajkrótkieizwięzłe,zwielomaskrótami-
łaclnotae,sigla)wykonanenatrwałymmateriale:kamieniu,metalu,kości,ceramice,
tablicachwoskowychlInskrypcjemajądużeznaczeniedlapoznaniaprawa,ponie-
ważdotycząaktówprawnychzzakresuróżnychdziedzinprawarzymskiego,prawa
cywilnego,karnego,sakralnego,sądownictwa,ustrojumiastigminrzymskichlIstot-
