Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
WSTĘP
wówczasmoglibyśmypokazaćprzeobrażeniaprzestrzenipublicznej.
Wątpiprzytym,żezaobserwowalibyśmyróżniceiuchwycilizna-
czącezmiany,ponieważżyciespołeczneprzedrewolucyjnejFrancji
opierałosięnaprzestrzeganiuetykietyisztywnychzasad,któreza-
braniałydyskusjiopolityceczyreligii.Dompozostawałprzestrzenią
kobiet,amężczyźniczęstospotykalisięwyłączniewswoimgronie
przezcałyXVIIIw.,copotwierdzaniewielkieznaczeniensalonie-
rek”wżyciupublicznym.Organizatorkispotkańistałebywalczynie
salonówpozostawałybierne,ainicjatywarównieżwczasiespotkań
wsalonachleżałapostroniemężczyzn.ZdaniemPekaczzwyjąt-
kiemkilkukobiet,takichjakpaniGenlis,nsalonierki”nieintere-
sowałysięszczególnieliteraturączyfilozofią10.Autorkazgadzasię
zEricąHarth,któratwierdzi,żeskorospołeczeństwonieoczekiwało
odkobiet,abyzajmowałysiękulturąinauką,awręczprzeciwnie-
wykluczałoje,toniepowinnynasdziwićniesamodzielnośćibier-
nośćwiększościznichorazichpodatnośćnanaśladowaniezacho-
wańipowtarzanieopiniiotaczającychjemężczyzn11.
StevenD.KalerównieżniepodzielawizjiHabermasanatemat
francuskichsalonówprowadzonychprzezkobiety.Przedewszyst-
kimuważa,żenienależyichutożsamiaćzinstytucjąoświecenia
odpowiedzialnązapublicznąkrytykęwładzyabsolutnej,awefek-
ciejejobalenie.Podważatezęopolitycznymznaczeniunsalonierek”
wXVIIIw.iprzedstawiajejakonnarzędzia”wrękachmężczyzn.
Twierdzi,żenawetjeślikobiecesalonyodgrywałyjakąśrolęwsferze
publicznej,toniemogłybyćonebastionamiopozycjiwobecdwo-
ruczyprzestrzeniamimieszaniasięstanów.Byłytoraczejmiejsca,
wktórychfilozofowiemieliszansęzaistniećizrobićkarierę.Kale
zauważazaniksalonowejaktywnościweFrancjiw1792r.,jednak
C.C.Lougee,Leparadisdesfemmes:Women,Salons,andSocialStratifcationin
Seventeenth-CenturyFrance,Princeton1976;M.Dufour-Maître,LesPrécieuses.
NaissancedesfemmesdelettresenFranceauXVIIesiècle,Paris1999.
10J.T.Pekacz,ConservativeTraditioninPre-RevolutionaryFrance:ParisianSalon
Women,nTeAgeofRevolutionandRomanticism”1999,Vol.25,s.3-12i200-
-210.
11
E.Harth,CartesianWomen:VersionsandSubversionsofRationalDiscoursein
theOldRegime,Ithaca1992(seria:nReadingWomenWriting”).
