Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
13
coprzyczyniłosiędostopniowegowygaszaniaaktywnościtowarzy-
skiejkobiet,acozatymidziespadkuichznaczenia7.
WprzeciwieństwiedoLandesiGoodman,którezgodziłysię
zwiększościąwnioskówHabermasanatematkobiecychrólwe
Francjiancienrégime)u,DanielGordonprzekonywał,żewobecspo-
łecznegoiprawnegowykluczeniakobiet,ichrelacjezmężczyznami
wprzestrzenipublicznejukładałysięnazasadachrelacjimistrz-
-uczeń8.JolantaT.PekaczwksiążceConservativeTraditioninPre-
-RevolutionaryFrance:ParisianSalonWomensceptycznieodniosła
siędoprzewodniejrolikobietwtzw.projekcieoświecenia.Według
niejsalonpozostawałważnymelementemprzestrzenipublicznej,
gdziekobietymogłyzachowywaćsięwsposóbinnyniżpowszechnie
przyjęty,jednakpozostawałybierneiniewykraczałypozaodgórnie
ustalonegranice.Słowem,nsalonierki”wcielałysięwrolęgospodyń,
ponieważodpowiadałotostereotypowymwyobrażeniomispołecz-
nymoczekiwaniom.PekaczganiłazwolennikówteoriiHabermasaza
to,żeprzyjmujązaproponowanyprzezniegomodelbezkrytycznie,
przytaczającargumentynajegopoparcieiignorującprzesłanki,któ-
remogłybygopodważyć.Wkonsekwencjiwizerunekświadomych
swoichwpływównsalonierek”zyskałaprobatęwświecieakademic-
kimirozpowszechniłsiępozanim.Badaczkazaznaczarównież,
żepraceHabermasaiGoodmanskupiająsięnaXVIIIw.,podczas
gdysalonyweFrancjibyłyrówniepopularnewpoprzednimstule-
ciu9,isugeruje,żenależałobyjeporównaćwobuokresach.Dopiero
7
D.Goodman,TeRepublicofLetters:ACulturalHistoryoftheFrenchEnlighten-
ment,Ithaca1996,s.1-9,12i16-21.
8
D.Gordon,CitizenswithoutSovereignty:EqualityandSociabilityinFrench
Tought,1670-1789,Princeton1994,s.191.
9
Pracepoświęconesiedemnastowiecznemusalonowiukazujągojakoprzes-
trzeń,dziękiktórejarystokratkizdobywaływiedzę,realizowałyswojeambi-
cjeintelektualne,jakrównieżuczestniczyływżyciupublicznym;E.Viennot,
LaFrance,lesFemmesetlepouvoir.Lesrésistancesdelasociété(XVIIe-XVIIIe
siècle),Paris2008,s.47-49i58;C.C.Lougee,Salons,w:Europe,1450to1789:
EncyclopediaoftheEarlyModernWorld,Vol.5,ed.J.Dewald,NewYork2004,
s.307;S.Vergnes,LesFrondeuses.Unerévolteauféminin(1643-1661),Seys-
sel2013;L.Timmermans,L
)Accèsdesfemmesàlaculture(1598-1715).Undé-
batd)idéesdesaintFrançoisdeSalesàlamarquisedeLambert,Paris1993;
