Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
12
Wstęp
JakprzedstawiasięistotnatreśćdziełaAdEcclesiam?Salwianzakłada,że
wszyscywezwanisądokroczeniadrogądoskonałościchrześcijańskiej.Program
dążeniadodoskonałościzakładawykorzenianiewad.Wielkąwadąjesttakże
chciwość.Jednymzistotnychśrodków,którewspomagająwalkęchrześcijanina
zchciwościąjestjałmużna29.Jakjużpowyżejwskazano,Salwianuznawałchci-
wośćzanajwiększąchorobęduchowączłowieka,wzywawięcwszystkichnie
tylkodopomaganiabliźnim,będącymwpotrzebie,alepoprostudowyrzeczenia
sięmajątkunarzeczKościoła.
DziełoAdEcclesiamwyrosłozdwóchprzesłanek:zobserwacjiżyciaotacza-
jącegoautoraizgłębokiejjegoreligijności.Widziałonwokółsiebiewojnyspo-
wodowaneżądząposiadania,chciwośćposuwającąsiędomordowaniasłab-
szych,bogactwooboknędzy.Alezdrugiejstronybyłgłębokoprzejętyideałami
pierwotnegochrześcijaństwa,uważałżyciepierwszejgminychrześcijańskiejza
szczęśliwyokreswżyciuKościoła,powoływałsięnawspólnotędóbristniejącą
wpierwszejgminiechrześcijańskiej.Domagającsięodwszystkichwyrzeczenia
siędóbrnarzeczKościołaSalwianniemiał,oczywiście,namyślibogaceniasię
jegosług.Przeciwnie,takiebogaceniesiępotępiałiodosóbpoświęconychBogu
domagałsiętakżewyrzeczeniamajątku,uważałnawet,żeoniprzedewszystkim
powinnitozrobić.Salwianowinietylechodziłooto,byKościółmiałwiększe
środkinapomaganieubogim,botenmotywwysuwatylkomimochodem,ile
chodzimupoprostuoto,żewyrzekającsiędóbrziemskich,wypełniasięzale-
ceniaChrystusainaśladujepierwszychchrześcijan30.
Zjakąocenąuwspółczesnychbadaczyspotkałsiętenrygorystyczny,atakże
zpewnościąmałorealnywrealizacjipostulatSalwianazawartywAdEccle-
siam?Zdaniasąpodzielone.NajostrzejsikrytycyzarzucająSalwianowi,żewzy-
wadobogaceniasięKościoła,uznająAdEcclesiamzaswoistegorodzajupod-
ręcznik,któryuczyjakpodstępemzapewnićsobiespadek31.Jestopinia,która
proponujedziełoSalwianazaopatrzyćtytułemOchciwościduchownych32.Zdru-
giejstronyuznajesię,żeSalwianpisząctodziełomanawzględziezgodnązna-
kazamimoralnymireformęKościoła,żedziełemtymzmierzadoradykalnejre-
formystosunkówspołecznych.Możnaznaleźć,coprawdaodosobnionąopinię,
żeSalwianwyrażaspołeczno-rewolucyjnedążeniaczęścigalijskiegoducho-
wieństwa.Podkreślasię,żeautorowiAdEcclesiamprzyświecaideałobowiąz-
29Zob.D.Kasprzak,DuszpasterzeVwieku.Studiumporównawczemyślipasterskiejśw.Piotra
ChryzologaiSalwianazMarsylii,Kraków2008,s.86.
30Zob.M.Żywczyński,ŻycieidziełaSalvianusa,w:Salvianus,OopatrznościBożej,tłum.D.Tur-
kowska,Warszawa1963,s.XX.
31Zob.E.Leoning,GeschichtedesdeutschenKirchenrechts,t.1,Straßburg1878,s.225.
32Zob.J.A.Ernesti,OpusculaTheologica,Leipzig1782.