Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenie
FiodorDostojewskidokonałprzełomuwświadomościantropologicz-
nej,któranieodchodzącodgłębokichchrześciańskichkorzeni,zaist-
niaławzupełnienowejodsłonie.Jesttoodpowiedźnaprzeobrażoną
RosjędrugiejpołowyXIXstulecia,gdziekultywowanadotądforma
humanistycznejautoafirmacjiczłowiekapowolitraciłazasadność.
Zmieniłosiępostrzeganiezła,które–niegdyśprosteijednoznaczne–
stawałosiękompilacjąrozedrganychelementów,tworzącychzłożoną
całość.Statycznyjegoobrazprzekształciłsięwdynamicznyproces,
któregowpływysięgałyistotyludzkiegoumysłuiducha.Oduszy
człowiekaepokiDostojewskiegoNikołajBierdiajewpisał:fljestrozbita,
wszystkostałosięchwiejne,wszystkowczłowiekudwoisię,człowiek
żyjezachwytamiipokusami,wwiecznymniebezpieczeństwieoszu-
stwa.Złopojawiasięwpostacidobraikusi”1.
AndrzejWajdawspomina,jakdługoposzukiwałwspólnegomia-
nownikadlainscenizacjiteatralnejBiesów2.Wiedział,żefunkcjitejnie
1M.Bierdiajew:ŚwiatopoglądDostojewskiego.Przeł.H.Paprocki.Kęty2004,s.33.
2MowatuojednejztrzechinscenizacjiopartychnaprozieDostojewskiego(pozo-
stałedwieto:NastazjaFilipownaiZbrodniaikara),którewkrakowskimStarymTeatrze
napoczątkulatsiedemdziesiątychwyreżyserowałAndrzejWajda,aktóretoopisywa-
nojakonowatorskieartystyczneeksperymenty.AtmosferaszaleńczegobieguwBiesach,
którawyznaczaćmiałasposóbgryaktorskiej,nadałarównieżcharaktermuzyceskom-
ponowanejdlaspektakluprzezZygmuntaKoniecznego.Wajdawspomina,żekompozy-
tornatychmiastzrozumiałjegointencję,gdynaszkicowałmuemocjonalnyobrazewo-
kowanyprzezdrugiemotodoBiesów.WierszPuszkinaobiesachgoniącychwśnieżycy
zbłąkanesaniezrodziłmuzykęopartąnastalowymdźwiękuelektrycznychgitar,której
towarzyszyłozłowieszczepohukiwanieiskuteczniewzmacniająceatmosferęgrozyroz-
