Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Dwukrotnenarodzinyprocesucywilizacji
19
OryginalnośćaparatupojęciowegoEliasabywaprzedmiotemspo-
rów.Kilminsterpisze:
Wartowymienićtylkokilkaznaczącychpojęć,tematów,zagadnieńipro-
blemówsocjologicznych,któreEliaszastałjużgotowedozastosowania
wkulturachnaukspołecznychifilozofiiwswoimokresieformatywnym:
ostentacyjnakonsumpcjaelit(Veblen,Sombart);warstwyDdwustronne”
(Simmel);monopolśrodkówprzemocy(Weber);racjonalizacja(Weber);
społecznewyrównywanie(Scheler);awansispadekspołeczny(Nothaas);
konkurencja(Mannheim,ekonomiści);zróżnicowanieiintegracjaspo-
łeczna(Mannheim);internalizacjatego,cozewnętrzne(Freud);rozwój
cywilizowanychhamulcówwewnętrznych(Freud);socjogeneza(Mann-
heim,FelixKrueger),psychogeneza(Freud,MelanieKlein);ihabitus
(Weber,Lederer).Totylkokilkaprzypadkowychpojęć,wybranychpoto,
byzilustrowaćważnątezę:Eliaswłączyłjewszystkie(orazwieleinnych)
wswojąsyntezęsocjologiczną,jakopojęcialubjakoujęciaproblemów,
któredomagałysięrozwiązania(Kilminster2007,s.14)7.
Eliaspragnąłzatemswojąsynteząrozwiązaćkwestie,błyskotli-
wiepodnoszoneprzezstarszepokolenieniemieckichfilozofówiso-
cjologów,alenaogółpozostawianeprzeznichbezodpowiedzi(tamże,
s.44).Nagruncietakiejeklektycznej,bricoleurskiejizgruntuprag-
matycznejprocedurywyrosłaEliasowskasocjologiafiguracyjna.
Powinnamtutajkrótkowyjaśnić,żeużywamwyrażeńDfiguracja”,
Dsocjologiafiguracyjna”iDparadygmatfiguracyjny”wznaczeniuprzy-
jętymwpolskiejsocjologii(zob.np.Elias2003b,s.184).Jestemjed-
nakświadomawadtejdecyzji:popierwsze,ichwspółczesneużycie
jestsprzecznezintencjąautora;podrugie,wpolszczyźniebrzmiąnie-
naturalnie(inaczejniżwjęzykuangielskimczyniemieckim).Można
domniemywać,żenaichpopularnośćwpłynęłasłabośćsocjologówdo
żargonunaukowego,wpolskichwarunkachzazwyczajobcojęzycznego.
Eliasowiwszelkiżargonpozostawałwstrętny(Kilminster2007,s.1),
dlategozczasemzacząłokreślaćswojąteorięprostszymsformułowa-
niem-socjologiaprocesu(zob.Mennell1989,s.252-253).
7Wcytaciepominiętoodesłaniabibliograficzneoryginału.
