Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
istabilizujesięok.20–25r.ż.Procesomhormonalnymtowarzyszą
zmianywzakresienarządówpłciowych,wkolejności:jąder
imoszny(ok.9,5–13,5r.ż.),pojawieniesięowłosieniałonowego,
wzrostdługościprącia(10,5–14,5r.ż.)połączonyzrozwojem
pęcherzykównasiennychiprostaty.Rokporozpoczęciuwzrostu
prącianastępujepierwszywytrysk.Wtymczasie(ok.10,5–16r.ż)
mamiejsceskokwzrostu,apodkoniecstadiumwzrostuwystępuje
mutacjagłosu.Uok.1/3chłopcówmożliwajestginekomastia
(zwiększenieobjętościpiersi).Każdaztychzmianjest
determinowanaprzezdziałanieandrogenów(J.Bancroft,2011).
Zperspektywydalszychanalizprzydatnejestdoprecyzowanie
pojęciaprzedwczesnejdojrzałościpłciowej.Jesttoosiągnięcie
dojrzałościprzed8r.ż.przezdziewczętaorazprzed10r.ż.przez
chłopców.Jeślirozwójjestprawidłowy,ajedyniewyprzedzawiek
kalendarzowy,mówisięoprawdziwejprzedwczesnejdojrzałości
płciowej.Odróżniasięjąodrzekomej,uktórejpodstawleżą
nieprawidłowezmiany(R.Klimek,1980).S.U.Siddiqi
iwspółautorki(1999)pisząoprzedwczesnymdojrzewaniutypu
centralnegoorazrzekomego.Wpierwszymprzypadkumamy
doczynieniaznieprawidłowościamidziałaniaCUN(zależnego
odgonadoliberyn–GnRH–wytwarzanychprzezpodwzgórze;E.A.
Kucz,2009)wwynikunabytychuszkodzeńmózgu,niedotlenienia
okołoporodowego,wrodzonychmalformacji,infekcjiiinnych
czynnikówszkodliwych.Rzekomeprzedwczesnedojrzewanie
wynikazdziałaniasteroidówpłciowych(progestagenów,
estrogenówiandrogenów)bezaktywacjiwzakresieosi
podwzgórzowo-przysadkowej.Tegotypuzjawiskomoże
towarzyszyćgonadalnymlubadrenalnymguzom.Autorkiopisują
równieżprzedwczesnetelarche(pojawieniesiępączkagruczołu
piersiowegoudziewcząt)jakoidiopatycznystanwyrażającysię
wrozwojupiersiprzedokresemdojrzewaniabeztowarzyszących
innychzmian.
Należyrównieżwyjaśnić,cooznaczaopóźnionedojrzewanie
płciowe.ZdaniemKlimka(1980)mówisięonimwówczas,kiedy
do18r.ż.nienastępujeujednostkirozwójwtórnychcech
płciowych,zaznaczasięzaśniedorozwójnarządówpłciowych,
połączonyudziewczątznieobecnościąmiesiączkowania,
auchłopcówerekcjiipolucji.Kucz(2009)podajenatomiast,
żeopóźnionedojrzewanierozpoznajesięwsytuacji,kiedydo13r.ż.
niewystępującechydojrzewaniapłciowegolubpo16r.ż.nie
