Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Instytutykształceniakandydatównanauczycieli…
21
drzewa.Pomimotychniedogodnościpowstałogróddlainstytutu,apo
skardzePągowskiegodoKomisjiWojewódzkiejzostałaonaszybkoogro-
dzonaprzezplenipotentaKobylańskiegonakosztwłaścicielaPuław16.
Poważnymproblemembyłrównieżbudżetinstytutupuławskiego,który
wynosił14469złpibyłniższyniżłowickiego(31268złp)oponadpołowę,
cojużw1820r.okazałosiękwotązbytmałąnajegopotrzebyispowo-
dowałoprośbydoKomisjiRządowejWyznańReligijnychiOświecenia
Publicznegoozwiększenieśrodków17.
ObieplacówkipodlegałykontroliKuratoriiGeneralnejKrólestwaPol-
skiegopodwzględemwychowawczym.Bezpośredninadzórnadinstytu-
temwŁowiczusprawowałkuratorszkółwojewództwamazowieckiego,
anadinstytutempuławskimkuratorszkółwojewództwalubelskiego.Ku-
ratorzymielizwracaćszczególnąuwagęnaodpowiednią„prawomyślność
nauczycieliiwychowankówinstytutów18.
Wroku1828szkołęwŁowiczuprzekształconowInstytutGuwerne-
rówiNauczycieliPrywatnychiElementarnych.Spowodowałotozmiany
polegającenadodaniudodatkowejklasy,wktórejprzyszliguwernerzy
inauczycieleprywatnimieliuczyćsięwybranychprzedmiotówwzwięk-
szonymwymiarzegodzinowym.Szczególnynaciskpołożonowniejna
naukęjęzykówfrancuskiego,łacińskiegoiniemieckiego.Tworzącodręb-
nąklasęwybrano10zdolnychibogobojnychstypendystów,którzymieli
zdobywaćprzezdwalataobszernąwiedzęprzydatnąprzyszłymnauczy-
cielomdomowym19.
ZreformowanyinstytutwŁowiczufunkcjonowałnormalnieprzez
większośćczasutrwaniapowstanialistopadowego,chociażczęśćuczniów
iprofesorówzgłosiłasięnaochotnikadowojska.Wyróżniłsięwśródnich
nauczycielmuzykiTomaszSkapczyński,któryjakokanonierwziąłudział
wbitwiepodDębemWielkim.Jegopowstańczaprzeszłośćniepozwo-
liłamuwrócićnadawnestanowiskopracy.Wlipcu1831r.pozostali
uczniowieiprofesorowieinstytutuotrzymaliwezwaniedowojska,apró-
byrektoraSiewieluńskiegoodwołaniasięodtejdecyzjinieprzyniosły
skutku.Działalnośćedukacyjnąinstytutułowickiegoprzerwałodopiero
zajęciemiastapodkonieclipca1831r.przezwojskarosyjskie.Budynek
INEzostałwsierpniu1831r.zajętynapotrzebyrosyjskiegolazaretuwoj-
skowego.Spowodowałotorocznąprzerwęwdziałalnościszkoły20.
16Tamże,s.21.
17A.Winiarz,SzkolnictwoKsięstwa…,s.172.
18Tamże,s.174.
19E.Witkowska,Powstanieirozwój…,s.82–83.
20Tamże,s.90–91.
